Franz Kafka Story in Telugu

 Literature at it's best!

Franz Kafka!

A story or is it?

నిత్యం జరిగేదే - కథ

నిత్యమూ జరిగేదే!
ఫ్రాంత్స్ కాఫ్కా

మామూలు సంఘటన : దాన్ని ఎదురుకున్నామంటే అదొక గొప్ప!
ఇతనికి పక్క ఊళ్లోఉండే అతనితో జరూరు పని ఉంది. పది నిమిషాలలో వెళతాడు. కొంత మాట్లాడి మళ్లీ వస్తాడు. ఎంత తొందరగా వచ్చానో అంటాడు పైగా.
మరునాడు అతను మళ్లీ అక్కడికి పోతాడు. ఈసారి కొన్ని గంటలయినా సరే వ్యవహారం తేల్చేయాలి. పొద్దున్నే బయలుదేరతాడు. అన్ని పరిస్థితులు, కనీసం ఇతని దృష్టిలోనిన్నటిలాగే ఉన్నాయి. కానీ అక్కడికి చేరడానికి ఇతనికి పది గంటలు పడుతుంది. అలసి సాయంత్రానికి అక్కడకు చేరుకుంటే, ఇతను రాలేదని విసుగుచెంది అతను ఇతని స్థావరానికి బయలుదేరాడన్నారు. బయలుదేరి అరగంటయింది. దారిలో ఎదురయి ఉంటాడు అనీ అన్నారు. ఇతడిని కొంచెం సేపు ఉండమన్నారు. అతను త్వరలోనే వస్తాడన్నారు. ఇతను మాత్రం ఆత్రంగా వెనుదిరిగి వచ్చాడు.
ఈసారి అతను సంగతి తెలియకుండానే, క్షణంలో ఇల్లు చేరుకున్నాడు. అతను పొద్దున్నే వచ్చాడనీ, నిజానికి ఇతను బయలుదేరకముందే వచ్చాడనీ చెప్పారు. నిజంగా అతను ద్వారం దగ్గరే ఎదురయ్యి, వ్యవహారం గురించి చెప్ప ప్రయత్నించాడు. ఇతను మాత్రం తనకు టైం లేదనీ, తొందరగా వెళ్లాలనీ అంటూసాగిపోయాడు.
ఇతని తీరు అర్థంగాక అతను అక్కడే వేచి చూస్తూ ఉన్నాడు. ఇతని గదిలోనే ఉండి మళ్లీమళ్లీ వచ్చాడా అని అడిగాడు. అతనింకా అక్కడే ఉన్నాడిప్పుడు. అతడిని కలిసి సంగతి వివరించవచ్చునన్న సంతోషంతో ఇతను మెట్లెక్కసాగాడు. పైమెట్టు మీద పడిపోయాడు. దొర్లుతూ వచ్చి బాధ కారణంగా మూర్ఛపోయాడు. కనీసం అరవను కూడా లేదు. చీకట్లో ఉండి మూలుగుతున్నాడు. అతను కోపంగా మెట్లు దిగి గబగబా `దగ్గరనుంచా, దూరంనుంచా తెలియలేదు` వెళ్లిపోవడం మాత్రం కనబడుతూనే ఉన్నది. అతను వెళ్లిపోయాడు.
I I I I
ఇది కాఫ్కా రచన. దీన్ని కథ అనాలా? మరి కాఫ్కా కథకుడు గదా? కథానికలు రాసే వారందరికీ అతను అంత ఎత్తున కనిపిస్తాడు గదా? అందుకే కాఫ్కా తీరు (కాఫ్కాయెస్క్‌) అనే మాట పుట్టింది. పద్ధతి పుట్టింది.
ఇంతకూ కథానిక అంటే ఎట్లుండాలి? ఎవరు చెప్పగలరు?

B N Suresh - Ragam Tanam Pallavi - Shanmukhapriya

Shravanam of a master!

B N Suresh  - Flute 

Ragam Tanam Pallavi  -  Shanmukhapriya

Great music makes your day great!!

Voleti Venkateswarlu - Sri Raghuvara - Kambhoji శ్రీ రఘువర - కాంభోజి -...

Voleti Venkateswarlu

Sri Raghuvara - Kambhoji 

Lyrics:

shrI raghuvara-apramEya mAmava

shrI raghukula jalanidhi sOma shrI rAma pAlaya

sArasa hita kulAbja bhrnga sangIta lOla

virOcana kulEshvara svara layAdi mUrcanOllAsita nArada vinuta

shrI bhAskara kulAdri dIpa shrI bhAgavata vinuta sucaraNa

sItA nAtha (bhAgadEya) tyAgarAjanuta nIla sutApta suguNAbharaNa

Chevilo Roda (చెవిలో రొద) - అరేబియా జానపద కథ

చెవిలో రొద - 

అరేబియా జానపద కథ

Told by Saadi Shirazi

Kadri Gopalnath - Saxophone - Two offerings

Kadri Gopalnath - Saxophone

Vinayaka Ninuvina - Hamsadhwani

Samanamevaru - Kharaharapriya

Enjoy some scintilating Music!

Sadasiva Gurinchi - సదాశివ గురించి

సదాశివ గురించి

వినండి.
మీకే అర్థమవుతుంది

M Balamuralikrishna - Aligite - Husseni - Kshetrayya Padam

M Balamuralikrishna

Aligite  - Husseni

aligitE bhagya mAye marEmi vADalagitE bhAgyamAye 

taliru bONirO vAni danDincha galana vA||Dali ||

ara sompu mATa lADE vAnikinE

taruNirO manchi dAna nayyEnA

sarasaku rADAye sakhiyarO nAmOmu

tirigi chooDaDEmO dEvuDunnADu vA||Dali ||

bALi lEdinka nEla nAtO pondu

chAlu gAbOlu santOsha mAye

neelAgune vAni kitavu kAdEmO

neela vEni rO nATi nenarinchuka lEka vA ||Dali ||

bAla prAyamu nADe bhramiyinchi nannu vA

DElina suddu lennennO kalavu

chAla nAtO bAsalu chEsinADE yO

balarO muvva gOpAlu DippuDu vA||Dali ||

D K Pattammal Patriotic Song - Our Land

D K Pattammal

Patriotic Song - Our Land "Engal Nattukenda Nadu Eedu?"

A song of Subramanya Bharati!

An independence day offering!

D K Pattammal - Vannegadu Muvvagopaludu - Kapi

D K Pattammal 

Vannegadu Muvvagopaludu - Kapi

D K Pattammal - Tyagarajayogavaibhavam - Anandabhairavi

D K Pattammal

Tyagarajayogavaibhavam -  Anandabhairavi

Lyric:

Notice the Gopucchyati letter and word play!

pallavi

tyAgarAja yOga vaibhavam sadAshivam

tyAgarAja yOga vaibhavam sadAshrayAmi

tyAgarAja yOga vaibhavam

agarAja yOga vaibhavam

rAja yOga vaibhavam

yOga vaibhavam

vaibhavam

bhavam

vam

samaashTi caraNam

nAgarAja vinuta padam nAdabindu kalAspadam

yOgirAja vidita padam yugapadbhOga mOkSapradam

yOgarUDha nAma rUpa vis'va srSTyAdikaraNam

yugaparivrtyAbda mAsa dina ghaTikAdyAvaraNam

madhyama kaalam

srI guruguha guru sachitAnanda bhairavisham

shiva shaktyAdi sakala tatvA

swarUpa prakAsham

swa prakAsham

swarUpa prakAsham

tatva swarUpa prakAsham

sakala tatva swarUpa prakAsham

shiva shaktyAdi sakala tatvA swarUpa prakAsham

Pelli Dustulu - A Story from Marakesh in Telugu

పెళ్లి దుస్తులు - మరాకష్ జానపద

 కథ

అలీ తన భార్య ఇద్దరూ షేఖ్‌ హమీద్‌తో పాటు ప్రయాణం చేస్తున్నారు. ప్రయాణంలో శ్రమ తెలియకూడదని వాళ్లు కథలు మొదలుపెట్టారు. అలీకి కథలు వినడం చాలా ఇష్టం. ఇక షేఖ్‌ హమీద్‌ చరిత్రకథలు చెప్పడంలో చాలా గొప్పవాడని పేరున్న మనిషి. ఆయన చెపుతున్న కథను అలీ చాలా ధ్యాసతో వింటున్నాడు. ఒక్కసారి అతని చూపు పక్కకు కదిలింది. ఇసుకలో ఏదో ఒక వస్తువు మెరుస్తూ కనిపించింది. వెళ్లి ఆ వస్తువు ఏమిటో చూడాలని అలీకి బలంగానే కోరిక కలిగింది. కానీ బాబాయి కథను వినకుండా మధ్యలో పక్కకు పోతే అది మర్యాద కాదని అనుకుని అతను నిశ్శబ్దంగా ఉండిపోయాడు. తన జేబులో ఉన్న గింజలను అతను బయటకు తీశాడు. దారివెంట వాటిని వరుసగా పడవేయసాగాడు.

చివరికి వాళ్లు తమ గూడానికి తిరిగి వచ్చారు. షేఖ్‌ హమీద్‌ తన గుడారం లోకి వెళ్లిపోయాడు. కానీ అలీమాత్రం గుర్రంమీదనుంచి దిగనేలేదు. తల్లితో అతను తన గురించి ఎవరయినా అడిగితే పడుకున్నాడని చెప్పమన్నాడు. గుర్రాన్ని వెనుకకు తిప్పి అతను వచ్చినదారిలోనే మళ్లీ పోసాగాడు. దారివెంట తాను జారవిడిచిన విత్తనాలను గమనిస్తూ సరయిన చోటికి తిరిగివచ్చాడు. అక్కడ దిగి చూస్తే ధగధగలాడుతూ ఒక బంగారు చేతికడియం కనిపించింది. దానిమీద ముత్యాలు పొదిగి ఉన్నాయి. పనితనం చాలా గొప్పగా ఉంది. అది తప్పకుండా ఎవరో ఉన్నతవంశురాలయిన అమ్మాయి కడియం అనుకున్నాడు అలీ.

అతను కడియాన్ని తీసుకుని తిరిగి వచ్చాడు. ఇంటికి వచ్చిన అలీకి వాళ్ల అమ్మ, మీ బాబాయి రెండుసార్లు నీగురించి అడిగాడు, అని చెప్పింది. అలీ కడియం కూడా తీసుకుని షేఖ్‌ హమీద్‌ దగ్గరకు వెళ్లాడు. అక్కడ చాలామంది కూర్చుని ఉన్నారు. ఆ సంగతి, ఈ సంగతి మాట్లాడుతున్నారు. అలీ కడియాన్ని షేఖ్‌ హమీద్‌ చేతికి ఇచ్చాడు. ఆయన కడియాన్ని అటుఇటూ తిప్పుతూ చాలా జాగ్రత్తగా చూచాడు. ‘ఇది తప్పకుండా చాలా మంచి పనితనంగల కంసాలి చేతిలో తయారయ్యింది. నీకు ఎక్కడ దొరికింది?’ అంటూ అడిగాడు.

అలీ వివరమంతా చెప్పాడు.

‘ఈ కడియం సొంతదారు మామూలు వ్యక్తికాదు. వెళ్లి వెతుకుదాం పద’ అన్నాడు షేఖ్‌ హమీద్‌.

వాళ్లు గూడెంలోని దాయిని పిలిపించారు. కడియాన్ని ఆమె చేతికి ఇచ్చారు. మొత్తంలో గూడెమంతా వెతికి ఈ కడియం ఎవరిదో తెలుసుకురావాలని ఆమెకు పనిపెట్టారు. బహుశా వేరే గూడెంలోని మనిషి అయి ఉండవచ్చు. మొత్తానికి నీవు సంగతి తెలుసుకు రావాలన్నారు.

దాయి కడియం తీసుకుని వెతుకులాట కొరకు బయలుదేరింది. ఒక గుడారం నుంచి మరొక గుడారానికి తిరగసాగింది. చాలాచోట్ల ఆ పద్ధతిగా అడుగుతూ పోయింది. ఆమె ఆ రకంగా వెతుకుతూ వెతుకుతూ ఒక ప్రాంతానికి చేరేసరికి అక్కడ గుడారాలన్నీ నల్లని గుడ్డతో వేసిఉండడం కనిపించింది. అందులోనూ ఒక గుడారం మరీ పెద్దది. ఎనిమిది వాసాలమీద దాన్ని నిలిపి ఉంచారు. అక్కడ ఒక యువతి దాయికి స్వాగతం చెప్పి లోనికి పిలిచింది. ఆమె చాలా అందంగా ఉంది. ఆమె శరీరం అద్దంలాగ నిగారింపుతో మెరుస్తున్నది. ఆమె ముఖంకూడా చంద్రునికన్నా బాగా వెలిగిపోతున్నది.

దాయి కొంచెంసేపు విశ్రాంతి తీసుకున్నది. మంచినీళ్లు తాగింది. అప్పుడిక రుమాలులోనుంచి కడియాన్ని బయటకు తీసి చూపించింది. గుడారంలో అమ్మాయి కడియాన్ని చేతికి తీసుకుని అటు ఇటూ తిప్పి చూచింది. ఈ కడియం నాదేనంటూ తన పెట్టెలోనుంచి దాని జతకడియాన్ని కూడా తెచ్చి దాయికి చూపించింది. రెంటిలోను ఎంతమాత్రమూ తేడాలేదు. ‘ఈ కడియం తప్పకుండా నీదే. కనుక రెండూ నీవే తీసుకో’ అన్నది దాయి.

‘అమ్మా, మీరు చాలా శ్రమపడ్డారు. కనుక మీరే ఈ రెండు కడియాలను తీసుకోండి. ఒకటి లేకుంటే మరొకటి ఎందుకూ పనికిరావు అవి’ అన్నది ఆ అమ్మాయి. ఇక దాయి వాళ్ల గూడెం వివరాలు, అమ్మాయి పేరు, మిగతా అవసరమయిన విశేషాలన్నీ అడిగి తెలుసుకున్నది. ఇక తిరిగి తమ గూడానికి వచ్చి చేరింది.

ఆమె షేఖ్‌ హమీద్‌ గుడారానికి తిరిగి వచ్చింది. అక్కడ వాళ్లంత దాయి కొరకే ఎదురుచూస్తున్నారు. దాయి రెండు కడియాలు బయటకు తీసి చూపింది. అమ్మాయి గురించి పొగుడుతూ ఎంతో చెప్పింది. అమ్మాయి నిజంగా ఉదారతగల మనిషి, అంత అందమయిన మనిషి అంటే మామూలు వంశం మనిషి కావడానికి వీల్లేదు అనుకున్నాడు షేఖ్‌ హమీద్‌. ఆ అమ్మాయి తప్పకుండా చాలా ప్రత్యేకమయిన వ్యక్తి అని అతనికి తోచింది. తన గూడెంలోని కొంతమంది పెద్ద మనుషులను, అలీని కూడా వెంటతీసుకుని గుర్రాలమీద బయలుదేరాడు. నల్లని గుడారాల ప్రాంతానికి వాళ్లంతా చేరుకున్నారు.

నల్ల గుడారాలలో వారికి గొప్ప స్వాగతం ఎదురయింది. మొదలు గుర్రాలకు మేత దొరికింది. లోపల చక్కని మర్యాదలు జరిగాయి. చాపలు పరిచి కూర్చోబెట్టారు. గొర్రెలు, ఒంటెల పిల్లల మాంసంతో మంచి విందు కూడా జరిగింది. మూడు రోజులపాటు విందులు కొనసాగాయి. ఇక నాల్గవనాడు ఆ అమ్మాయి తండ్రి అయిన అమీర్‌ అతిథులుగా వచ్చినవారి పనిగురించి అడిగాడు. షేఖ్‌ హమీద్‌ కడియాలగురించి వివరం చెప్పాడు. ‘ఈ కడియాల సొంతదారు చాలా ఉదారస్వభావంగల మనిషి. చాలా అందమయిన మనిషి కూడా అయి ఉంటుందని నాకు తోచింది. ఆమె గొప్ప వ్యక్తిత్వంగల మనిషి అనుకున్నాను. ఆమెతో నా వివాహం జరిగితే బాగుంటుందని నా ఆలోచన’ అన్నాడు హమీద్‌.

అమ్మాయి తండ్రి ఒక్కసారి బరువుగా నిట్టూర్చాడు. కోరిక కలగడం చాలా సులభంగానే జరుగుతుందన్నాడు. అయితే ఒక తండ్రికి తన కూతురు అన్నిటికన్నా విలువయినది అన్నాడు. ‘కానీ మీరు అతిథులుగా వచ్చారు. అతిథులను నిరాశపరచడం అరబ్బుల సాంప్రదాయంలో లేదు. ఇక మీవంటి గొప్పఇంటి అతిథుల విషయం మరింత ప్రత్యేకం. నా తలను మీముందు వంచుతున్నాను’ అన్నాడతను.

అమ్మాయిని పెళ్లికూతురుగా అలంకరించారు. డెబ్బయి ఒంటెలు, తివాచీలు, దుప్పట్లు, తలగడలు మరెన్నో సరంజామాను వాటిమీద ఎక్కించారు. ఒక సేవకురాలిని, ఒక బానిసనుకూడా అమ్మాయితోబాటు అప్పగించారు.

వాళ్లు బయలుదేరుతుండగా అమ్మాయి తండ్రి షేఖ్‌ హమీద్‌తో ‘దేవుని దయతో పెళ్లికూతురు వల్ల మీకు మంచి జరుగుగాక’ అన్నాడు.

షేఖ్‌ హమీద్‌ తమ గూడానికి తిరిగి వచ్చాడు. అక్కడి వారంతా డెబ్భయి ఒంటెలు, కొత్త పెళ్లికూతురిని చూచి సంతోషించారు. పెళ్లిపాటలు పాడసాగారు. ఇక షేఖ్‌ హమీద్‌ అలీని ముందుకు పిలిచాడు. ‘నీ పెళ్లికూతురు, పెళ్లి గుడారంలో ఉంది. కంట్లో కాటుక పెట్టుకుని నీకోసం ఎదురుచూస్తున్నది’ అన్నాడు. 

‘అదెలా కుదురుతుంది? అమ్మాయిని మీరు వెతికారు. ఆమె తండ్రితో మీరు మాట్లాడి పెళ్లి నిర్ణయించారు’ అన్నాడు అలీ.

షేఖ్‌ హమీద్‌ ఒక్కమాట కూడా పట్టించుకోలేదు. పెళ్లి దుస్తులను అలీకి అప్పగించాడు. ‘కడియం నీకు దొరికింది. పెళ్లికూతురు కూడా నీకే చెందవలసి ఉంది. ఇక ఆలస్యం చేయకు. ఆమె దగ్గరకు వెళ్లి చేరు’ అన్నాడు ఆయన.

అలీ పెళ్లి గుడారం వేపు బయలుదేరాడు. కొంతదూరం కూడా నడవక ముందే ఒక వ్యక్తి వచ్చి అతని కాళ్లమీద పడ్డాడు. కాళ్లను ముద్దుపెట్టుకుంటూ ‘నన్ను ఒక అతిథిగా గుర్తించి దయచూపండి షేఖ్‌ హమీద్‌!’ అన్నాడు.

పెళ్లి దుస్తుల కారణంగా అతను అలీని చూచి షేఖ్‌ హమీద్‌ అనుకున్నాడు.

ఇంతకూ నీవు ఎవరని అలీ వివరం అడిగాడు. ఎక్కడి నుంచి వచ్చావని కూడా అడిగాడు.

‘మీరు పెళ్లి చేసుకుని తెచ్చుకున్న అమ్మాయి నాకు బాబాయి కూతురు’ అన్నాడు ఆ యువకుడు. ‘ఆమెతో నా పెళ్లి నిశ్చయమయింది. మీరేమో ఒక అతిథిగా మా బాబాయి ఇంటికి వచ్చారు. పెళ్లి సంబంధం ప్రస్తావించారు. ఆయన మిమ్మల్ని కాదనలేకపోయాడు’ యువకుడు వివరించాడు.

అలీ వెంటనే తన పినతండ్రి తనకు అందజేసిన పెళ్లి దుస్తులను తీసి యువకుడికి కట్టబెట్టాడు. ‘యువకుడా, ఆ అమ్మాయి మీద అన్నిరకాల నీవే హక్కు కలిగి ఉన్నాయి. పెళ్లికూతురు నీకే చెందుతుంది.’ అన్నాడు.

మరుసటి రోజు అలీ మామూలు దుస్తులలో తిరుగుతూ ఉండడం షేఖ్‌ హమీద్‌ గమనించాడు. ఆయనకు ఆశ్చర్యం కలిగింది. విషయం ఏమిటని ఆయన అలీని అడిగాడు. ‘మరి నీవు పెళ్లికొడుకు దుస్తులలో ఉండాలి కదా?’ అన్నాడు.

అలీ తనకు కలిసిన నవయువకుని గురించి వివరం చెప్పాడు. విషయం విన్న షేఖ్‌ హమీద్‌ ఎంతో సంతోషించాడు. బుద్ధిమంతుని లక్షణం అంటే ఇదే అని కూడా అన్నాడు.

పెళ్లికూతురితో వచ్చిన డెబ్భయి ఒంటెలతో మరొక డెబ్భయి ఒంటెలను కూడా కలిపి షేఖ్‌ హమీద్‌ పెళ్లిజంటకు మరెన్నో విలువయిన బహుమతులను కూడా ఇప్పించాడు. యువకుడు అతని భార్య చాలాసంతోషంగా వీడ్కోలు చెప్పి తమదారిన పోయారు.

(మరాకష్‌ దేశపు జానపద కథ)

Pelli Dustulu - A Story from Marakesh in Telugu

Pelli Dustulu - A Story from Marakesh in Telugu

 

పెళ్లి దుస్తులు - మరాకష్ జానపద కథ

B N Suresh - Flute - Darini Telusukonti - Suddha Saveri

B N Suresh  - Flute

 Darini Telusukonti - Suddha Saveri

Lokabhiramam - Goppavaru - Goppa Ooru (గొప్ప వారు - గొప్ప ఊరు)

Lokabhiramam 

లోకాభిరామం

Goppavaru - Goppa Ooru 

(గొప్ప వారు - గొప్ప ఊరు)

మీ ఊళ్లో పెద్దవాళ్లెవరయినా పుట్టారా?’ ప్రశ్న
‘లేదండీ! అందరూ పిల్లలే పుడుతున్నారు!’ జవాబు.

నీలంరాజువారు : లక్ష్మీ ప్రసాద్‌గారు ఫోన్‌ చేశారు. నేను మురళీధర్‌ గారిని గుర్తు తెచ్చుకుని తికమకపడ్డాను. ఆయన నన్నందులోంచి బయట పడేశారు. ఈలోగా ఆయనకేదో అవాంతరం వచ్చి మళ్లా ఫోన్‌ చేస్తాను’ అన్నారు. పెద్దాయన ఎందుకు ఫోన్‌ చేశారా? అని నాకు గాభరా! ఆయన మళ్లీ పిలిచి (కాల్‌ చేసి!) ఏవో పుస్తకాల సంగతి మాట్లాడారు. ‘మా తండ్రి వెంకట శేషయ్యగారి జీవిత చరిత్ర పంపుతాను చదవండి’ అన్నారు. ‘నేనిక్కడ లేచి నిలబడి దండం పెడుతున్నాను’ అన్నాను. మరిన్ని మాటల తరువాత, మీరు చాలా ‘ఎమోషనల్‌’ కదా అన్నారు. ‘ఎక్సయిటబుల్‌’ కూడా అన్నాను నేను. పెద్దవాళ్ల భుజాల మీద ఎక్కి ప్రపంచాన్ని చూచానన్న సైంటిస్టు నాకు ఆదర్శం, అని వినయంగానే అన్నాను. నేను ఈ ప్లానెట్‌ మీద ఉన్నంత కాలం, మన మైత్రి ఉంటుందన్నారాయన. భుజాలు పొంగిపోయాయి. ఆయన గొప్పవారు!

(గురజాడ వారి ఇల్లు)

ఇజీనారం: గిరీశం గారు గొప్పవారుట్రా, అడుగుతుంది కన్యాశుల్కంలో బుచ్చమ్మ. అంతాయింతా కాదు, సురేంద్రనాథ బ్యానర్జీ అంత గొప్పవారు, జవాబిస్తాడు తమ్ముడు వెంకటేశం! కన్యాశుల్కం గొప్ప రచన. దాన్ని సృష్టించిన గురజాడ అప్పారావుగారు, మరింత గొప్పవారు (ఇందులో కథాక్రమం కొంతవరకు మృచ్ఛకటికానికి అనుసరణ అన్న సంగతి మీరు విన్నారా?) అప్పారావుగారి ఇంటిని కాపాడిన వారు ఇంకా గొప్పవారు. ఆయన రాతబల్లను, కళ్ల జోళ్లను కళ్లారా చూసిన నేను కూడా కుంచెం, కుంచం, కొంచెం గొప్పవాణ్ని! భళా!
గొప్ప ఊరు: విజయనగరం చూడాలని నాకు చిన్నప్పటినుంచీ ఉంది. మనకేమో, యాత్రకో, పెళ్లికో తప్ప మరో ఊరు పోయే అలవాటు లేదాయె! మొత్తానికి ప్రసాదుగారనే మిత్రుల పుణ్యమా అని విజయనగరం వెళ్లాను. అక్కడ దిగగానే, ఆ నేలను తాకి మొక్కాను. ఎందరో మహానుభావులు నడిచిన గొప్ప నేల అది. గురజాడవారు, ద్వారం నాయుడు గారు, కోడి శ్రీరామమూర్తి, శ్రీశ్రీ, రోణంకి, నారాయణ బాబు, చాసో, పతంజలి, మా దాట్ల (రచయితల పేర్లే వస్తున్నాయి. అక్కడ మరెందరో గొప్పవారుండే వారు, ఉన్నారు. ఉంటారు!) నారాయణదాసు, బుర్రకథ కుమ్మరి మాస్టారు...సరే, విషయంలోకి వస్తాను! తాపీ ధర్మారావు, సాలూరు రాజేశ్వరరావు!!! వాసా వారు, అంట్యాకుల పైడరాజుగారు. ఇక చాలు ఈ ప్రవాహం ఆగదు!
బొంకుల దిబ్బ: ఈ పేరు కన్యాశుల్కం కారణంగా నాకు చిన్నప్పటినుంచీ తెలుసు. పూసపాటి రాజుల కోటకు ఎదురుగా ఉండే ఖాళీ స్థలం అది. బొంకులు అంటే అబద్ధాలు! అక్కడ జరిగే వ్యవహారాల కారణంగా ఆ పేరు వచ్చిందని కథ ఏదో విన్నట్టు గుర్తు. స్వాతంత్య్ర పోరాటంలో ఈ బొంకుల దిబ్బ వద్ద వ్యక్తి సత్యాగ్రహం నిర్వహించారు. అందులో స్థానిక నాయకులు కొందరు అరెస్టయ్యారు. 1940నాటి మాట అది. మరే ఊరయినా ఆ ఖాళీప్రదేశంలో పేద్ద భవనాలు లేచి వుండేవి. అలాంటి కీలకమయిన చోటది! విజయనగరం వారు మాత్రం దాన్ని అట్లాగే కాపాడుతున్నారు. అక్కడ కూరగాయల మార్కెటు నడుస్తున్నది. మరి ఆ వ్యాపారంలో బొంకులుంటాయా? ఉండవు. లేకుంటే అంటే, ఉంటే (!) అది కొనసాగదు గదా!
గొప్పవాళ్లు: నాకక్కడ మరో ప్రసాద్‌గారు పరిచయమయ్యారు. రచయిత, పాత్రికేయుడు అని చెప్పారు. ఆయనొక మంచితనపు మూట! మాటలంటే మంచి మాటలే గల పేటిక! నాకు ఊరు చూపింది ఆయనే. గురజాడ వారి ఇంటికి వెళ్లాము. చూడగానే నాకు కళ్లల్లో నీరొచ్చింది. నాకాయనంటే కొంచెం అభిమానం ఎక్కువ! ఇల్లు నిజంగా రోడ్‌మీద ఉంది. అది నిజంగా రద్దీగల దారి. ఇంట్లో లైబ్రరీ నడుపుతున్నారు. (అవసరమా!) ఎక్కడపడితే అక్కడ అందరూ కూచుని పత్రికలు చదువుకుంటున్నారు. పై అంతస్తు లోని పంతులుగారి స్వంత గది, పక్క గదులను వదిలేశారు నయం! అక్కడ బయట గదిలో ఒక పడమటి అమ్మాయి చిత్రం ఉంది. అది ‘మెటిల్డా’ అంటారు మా శ్రీనివాస్‌గారు! పంతులుగారి గదిలో కొన్ని అలనాటి వస్తువులను కాపాడుతున్నారు. అక్కడ కింద ఒక గదిలో నాకొక విశేషం కనిపించింది. ఒక అమ్మాయి, కన్యాశుల్కంలోని సన్నివేశాలను (శతజయంతి సందర్భంలోనా?) బొమ్మలుగా గీసి ప్రదర్శించింది. అమెచూరిష్‌గా ఉన్నా, ఆ బొమ్మలను అక్కడ ప్రదర్శనకు పెట్టారు.
ప్రసాద్‌గారు నాకు మాటల సందర్భంగా మరో గొప్ప వ్యక్తి గురించి చెప్పారు. బోలెడన్ని పొడి అక్షరాలున్న పేరున్నా ఆయనగారు ఒకానొక సాగి రాజుగారు. వృత్తిరీత్యా లాయరు. కళా, సాహిత్యాల పోషకుడు. ఆయన జిల్లాలోని రచయితల పుస్తకాలు తెచ్చి, సగం ధరకే అమ్ముతుంటారు. ఆయనను ఇంటికి రప్పించి మరీ వెళ్లి కలిసాము. నేను కొన్ని పుస్తకాలు తెచ్చుకున్నాను కూడా. అందులో ముఖ్యంగా తలిశెట్టి రామారావు కార్టూన్ల గురించిన పుస్తకాలు దొరికాయి.

(సంగీత కళాశాల - వెనుక భాగం)

(సంగీతం మర్రి చెట్టు)

సంగీత కళాశాల: కర్ణాటక సంగీతాన్ని అభిమానించే వారికి, విజయనగరం ఒక పుణ్యక్షేత్రం లాంటిది. అక్కడి మహారాజా కళాశాల, గుడికంటే ఎక్కువ. నారాయణదాసుగారు మొదలు శ్రీరంగం గోపాలరత్నం గారి వరకు అక్కడ పనిచేసిన ప్రిన్సిపల్స్‌ పట్టిక చూస్తే ఆశ్చర్యం కలిగింది. మొదటిరోజు వెడితే గుడి తలుపులు మూసి ఉన్నాయి. మరునాడు ఉదయమే మళ్లీ వెళ్లాము. ఆ మెట్లమీద కాలుపెట్టడానికి మనసొప్పలేదు. నమస్కరించి లోనికి పోయాము. పూర్వ వైభవం లేదన్న సంగతి తెలిసిపోతున్నది. అక్కడక్కడ విద్యార్థులు చెట్లకింద అభ్యాసం చేసుకుంటున్నారు. ఆవరణలో, భవనం వెనకవైపు ఒక పెద్ద మర్రిచెట్టు ఉంది. అది కాలేజీ అంతగానూ పాతది. దాని కింద కూచుని అక్కడివారు, చూడవచ్చిన వారు, మహామహులెందరో పాడి ఉంటారు. వాద్యాలను పలికించి ఉంటారు. ఆ వాతావరణంలో గడిపినంత సేపు, నాకు గుండె బరువైన భావం కలిగింది. ఆవరణ లోని చెట్లన్నీ ఏపుగా పెరిగి ఉన్నాయి. సంగీతం వల్లనేమో అనిపించింది. కాలేజీలో చాలాకాలంగా పనిచేస్తున్న ఒక ముసలమ్మతో మాట కలిపాను. ద్వారం దుర్గాప్రసాద్‌గారి ఇంటికి వెళ్లాలన్నాను. ఆ చోటు పేరు చెప్పి, ‘మాస్టారుగారు’ అని అడగండి, ఎవరైనా చెబుతారు అన్నదామె. పాత్రికేయుడు ప్రసాద్‌గారిని తోడుగా పెట్టుకుని బయలుదేరాను. వెతకగా, వెతకగా ఇల్లు దొరికింది. కానీ తాళం వేసి ఉంది. దుర్గాప్రసాద్‌గారు ఊళ్లో లేరు. ఆ వెదుకుతున్నంత సేపు నా జేబులోంచి వినపడుతున్నది వారి వాద్యమేనని చెపితే ప్రసాద్‌ ఆశ్చర్యంగా, ఆనందంగా నావేపు చూచాడు. ఈలోగా నేను వెళ్లిన అసలు కార్యక్రమానికి టైమయింది. నిజానికి నన్ను పిలిచింది ఒక స్కూల్‌ వాళ్లు. సూర్యుడి పేరున్న ఆ బడిలో గణితం రామానుజన్‌ పేరున పండగ చేస్తున్నారు. పిల్లలతో, తల్లిదండ్రులతో, పంతుళ్లతో వేరువేరుగా కలగలిపి చాలా మాటలు, ఉపన్యాసాలు జరిగాయి. వాళ్లెంతో ఆదరంగా అన్ని ఏర్పాట్లు చేశారు. మామిడి తాండ్ర, మోతీచూర్‌ ఇచ్చి సాగనంపారు. విజయనగరంలో ఉత్తర భారతీయులు బోలెడంత మంది ఉన్నారు గనుక మోతీచూర్‌ అక్కడ స్పెషాలిటీ అయిందన్నారు. ఆశ్చర్యం కలిగింది. ఆ ఊళ్లో దుస్తులు చాలా చవకగా, నాణ్యత గలవి దొరుకుతాయన్నారు. అందుకు టైమ్‌ లేదు. ఆసక్తి అంతకన్నా లేదు.

ఇజీనారానికి బ్రహ్మపురమనే బరంపురం చాలా దగ్గర. నాకు బరంపురం మసాలా గుర్తుకు వచ్చింది. పాత్రికేయుడు ప్రసాద్‌ గట్టివాడు. ఒక ఫోన్‌కొట్టి నన్ను ఒక మార్కెట్‌లోని సందులోకి తీసుకెళ్లాడు. నేను అడిగిన పదార్థం దొరికింది. కొని తెచ్చాను. అక్కడ దాన్ని విప్పాలన్న ఆలోచన కూడా లేదు. ఇల్లు చేరిన తరువాత విప్పి రుచి చూసాను. నాకు గుర్తున్న నాణ్యత లేదు. సరికదా ఇది మరీ నాసిగా ఉంది. బరంపురం కేతకీ మసాలాలో, తాంబూలంలో తినదగ్గ సుగంధ ద్రవ్యాలన్నీ ఉండాలి. ఉండేవి. నామమాత్రంగా ఉన్నాయిప్పుడు. నిజం చెప్పకపోతే తప్పు! అందులో పొగాకు కూడా ఉండాలి. ఉండేది. ఉంది! నాసిగా!

Mudikondan Venkatarama Iyer - Pallavi in Bhairavi

Mudikondan Venkatarama Iyer

Pallavi in Bhairavi

AKC Natarajan - Saraswati namostute - Saraswati

A K C Natarajan

Saraswati namostute - Saraswati

sarasvati namOstutE shAradE vidyApradE

kara dhrta vINA pustaka varamaNi mAlAlankrta

narahari suta vidhi lAlita navamaNi yuta kambhugaLE

sura sEvita pada yugaLE sudhAkara samadhavaLE

Composition of G N Balasubramaniam

Srirangam Gopalaratnam - Two great items

 Shravanam continues!

Kum Srirangam Gopalaratnam

Paramapavana - Ranjani

Parulannamata - Kapi Javali

Enjoy great Music!

Bandit Queen - A novel by Bankim Babu

 Bandit Queen

Bankim Babu

Excerpts:

Bhutanath village in Barendra county was where Profullo and her mother were going.  That was home to Profullo’s father-in-law, Hara Ballav Babu.  Profullo’s father-in-law was a wealthy man.
He owned land, houses, a temple, a walled garden, a lake.   All of this was but six miles from Profullo’s home.  Walking, Profullo and her mother reached there about three in the afternoon.
Once there, Profullo’s mother could barely make herself enter the house.  It was not that Hara Ballav Babu despised them for being poor.  No.  It was what had happened after the wedding.
Profullo was surpassingly beautiful, a matchless beauty.  This was why Hara Ballav had selected her for his son.  Delighted at this good fortune, Profullo’s mother had spent all her money on the wedding, and on lavish food for the groom’s party.  Unfortunately she had not provided half as much to her neighbors, the bride’s party.  Insulted, they had refused to eat and walked out.  Profullo’s mother had been angry, and had let her neighbors know it.  Deeply offended, they had taken their revenge.
On the third day of a wedding, the bride ritually enters her husband’s kitchen and touches the food and the cookware, showing that she is now part of her husband’s household, that she has a right to his food, and she has brought good fortune with her.
On that day, Profullo’s neighbors, (who had been invited to the feast) refused to eat.  Surprised, Hara Ballav had asked what, if anything, was wrong with the food.  Their answer shocked and dismayed him.  Profullo’s mother, they claimed, was a widow, and had lost caste by keeping bad company.  A rich man may do as he pleased, but they were poor people with nothing but their honorable caste to lose.  And they were not going to lose that by eating what Profullo had touched.  Why would they lie?
The next day Hara Ballav had sent Profullo home to her mother.
Now, as Profullo’s mother looked at Hara Ballav’s house, she trembled.  Yet they had come, they had screwed up their courage and come.  There was no going back now. Mother and daughter entered the house.
At that moment, Hara Ballav was taking his post-prandial rest.  Hara Ballav’s wife was getting her hair done – which meant having her grey hairs plucked out. 

Want to read the book?

No intention of impinging copyrights. Strictly for personal pleasure!

Download from Here!

Madurai S Somasundaram - Ragam Tanam Pallavi - Bhairavi

Madurai S Somasundaram

 

Ragam Tanam Pallavi - Bhairavi

Enjoy some great music!

Mulla Nasruddin story in Telugu - Pakshi Vela

పక్షి వెల

ముల్లా నస్రుద్దీన్ కథ

Lokabhiramam - Kolatalu (లోకాభిరామం - కొలతలు)

లోకాభిరామం - 1 నుంచి ఒక వ్యాసం

కొలతలు

తెలంగాణము ఏర్పడుతున్నది: ఏర్పడుతున్నది అన్న మాటకు వేరుగా పడుతున్నదని అర్థమనుకుంట. సరే గాని, మన మిత్రుడు, మంచి కవి. కవిత రాసి చూపించాడు. దాన్ని అచ్చు వేసేట్లయితే ఈ ప్రసక్తి వచ్చేది కాదు. చదివి వినిపించాలి. అందులో ఆయన రణము అన్న మాట వాడుకున్నాడు. చదువుతుంటే, అది రనము అయింది. మాట మార్చగూడదా అంటే యుద్ధము అన్నాడు. అది యుద్దము అయింది. ఎందుకొచ్చిన బాధ పోరు అంటే పోతుంది గదా అనుకుని ఇద్దరమూ సర్దుకున్నాము. సంస్కృతం ప్రభావం పోయి మనమంతా తమిళులను తలదన్నుతున్నాము. ఈ నేప‘త్యం’లో పరి‘స్తి’తి ఎవరికీ అ‘ర్త’మవుతలేదు! కృష్ణ అన్న మాటను క్రిష్న, క్రుష్నగా మార్చేసుకున్నాము. ఆం‘ద్ర’ప్రదేశ్‌ అన్నది అలవాటయి పోయింది. వేరు పడుతున్న పది జిల్లాలను తెలుగునాడు, లేదా హైదరాబాద్‌ రాష్ట్రం అంటే పోతుందేమో? తెలుగుదేశం అందము అంటే, ఆ అందమయిన మాటను కొందరు ‘కబ్జా’ చేసి పెట్టుకున్నరు మరి. ఈ కబ్జా అనే మాటను కంప్యూటర్‌ తెలుగులో సరిగా రాయడం కుదరదు. అది సిసలయిన ఉర్దూ మాట! ఆక్రమణ అని అర్థం!కళల్లో: కలల్లో ఏం కనిపించినా సర్దుకుపోవచ్చు. అది మరెవరికీ కనిపించదు. మనం వర్ణించి, వర్నించి కాదని మనవి!) చెప్పలేము. కాని ఇళ్లల్లో కనిపించేవి ఇంచుమించు సహజంగ ఉండాలి గద! మా ఇంట్లో ఒక పెయింటింగు ఉంది. (అదిప్పుడు ఎక్కడో దాగి ఉంది) అందులో గీతాబోధన దృశ్యం. అవును అదే! క్రుష్నుడు, అ‘ర్జ’నులకు సంబంధించినది. నా దృష్టి మాత్రం గుర్రాల (బండి ర మీద! ఎంత సేపు చూచినా, మొత్తం ఎన్ని గుర్రాలున్నయి, వాటన్నిటికీ కలిపి ఎన్ని కాళ్లున్నయి అర్థమ యేది కాదు. పెయింటింగులంటే అట్లాగే ఉండాలి. సర్రియలిజం అనే స్వగోలజం, డాడాయిజం వరకు పోనవసరం లేదు గానీ, పెయింటింగులో కొలత తేడాలుంటేనే సృజనాత్మకత ఉన్నట్టు లెక్క. మామూలు ఫొటోగ్రాఫు వలె ఉంటే, ఆ పెయింటింగును నేను అంతసేపు గమనిస్తానా? గుర్తుంచుకుంటానా? ఇక్కడ ప్రస్తావిస్తానా? ఈ మధ్యన అంతర్జాతీయంగా పెయింటింగ్‌లో ఒక ట్రెండ్‌ వచ్చింది. మరీ ఫొటోగ్రాఫులాగ బొమ్మలు గీయడం ఒకటి. కంప్యూటర్‌ సాయంతో ఫొటోను, పెయింటింగ్‌ వలె కనిపించేలాగ చేయడం! ఒకటని రెండు సంగతులు చెప్పినట్లున్నాను.

ప్రపంచమంతటా, కాలెండరు కొరకు బొమ్మలు గీయడం ఒక పెద్ద కళా విశేషం. (మల్యాగారు కాలెండరు భామలతో పడే కష్టాలు ఎన్‌డిటీవీ గుడ్‌టైమ్స్‌లో చూడగలరు!) గతంలో మందు కంపెనీలవారు గుడ్డలు తడిసిన అమ్మాయిల పెయింటింగులతో మాత్రమే సంతృప్తి పడేవారు. మరి కొందరు, మన దేశంలోని వివిధ దేశాల అందమయిన స్త్రీల బొమ్మలను, సచేలలుగా, (అనగా గుడ్డలతో సహా!) బొమ్మలు గీసి కాలెండర్లు వేసేవారు. ఆ అమ్మాయిలకు, కావ్యాలలో వర్ణించిన, చేపల వంటి కన్నులు, శంఖం వంటి మెడ వగైరాలుంటాయి. సరదాకు నేను ఆ రకం బొమ్మలు కొన్ని సేకరించి, స్కాన్‌ చేసి, నా బ్లాగులో పెట్టి ‘ఇలాంటి అందగత్తె నిజంగా ఉంటే, మీరే మంటారు లాంటి చితిని (చిలిపి) మాట ఒకటి రాశాను. ఎంట్రీకి ‘ఇండియన్‌ బ్యూటీస్‌’ అని పేరు పెట్టాను. ఇంటర్‌నెట్‌లో ఈ-మేల్‌, ఫీమేల్‌ అనేవి ముఖ్యమయిన ఆకర్షణలని నా ఉవాచ! కావాలంటే ఉద్ఘాటిస్తాను, నొక్కి వక్కాణిస్తాను కూడా! అమ్మాయి బొమ్మలు చూడదలుచుకున్న వారంతా ‘సెర్చ్‌’లో ఇండియన్‌ అని కొట్టడం, నా బ్లాగుకు రావడం, (నన్ను తిట్టుకుని వెళ్లిపోవడం!) ఈ బొమ్మలను చూడడం! అదొక సరదా! నా బ్లాగులో టాప్‌టెన్‌ పేజీల్లో ఇది కూడా ఒకటయిందంటే, సంగతేమిటో అర్థమయే ఉంటుంది!
ఈ నేపథ్యంలో మనం మాడరన్‌ ఆర్ట్‌ గురించి మాట్లాడుకుంటే పరిస్థితి తీవ్ర ఇబ్బందికరమవుతుందని చెప్పక తప్పినది కాదు!
స్థాపత్యం అని ఒక శాస్త్రం ఉంది. అందులో నుంచే స్థపతి అనే మాట వస్తుంది. దేవుడి విగ్రహాలను, గుడులకు సంబంధించిన మిగతా సంగతులను ఈ శాస్త్రంలో వివరిస్తారు. ఒక విగ్రహం ఎంత ఎత్తుంటే, ఏయే భాగంలో ఎంత వెడల్పు ఉండాలి. శరీర భాగాల కొలతల్లో ఉండే సాపేక్ష నిష్పత్తులేమిటి, తెలియడానికి లెక్కలుంటాయని చెపితే విన్నాను. తరువాత స్థాపత్యం గురించి తెలిసింది. ఈ లెక్కలు ఉన్నందుకే దేవుని విగ్రహాలన్నీ జీవకళతో, సహజంగా కనిపిస్తుంటాయని అర్థమయింది. ఇక్కడ నాకు ఒకటి, అనగా రెండు సంగతులు గుర్తొస్తుంటాయి. (విశ్వనాథ వారి ప్రభావం.. ‘ఇచ్చటనొక విషయ మున్నది, ఒకటి యనగా రెండు!’ అంటారాయన!) తిరుపతి ఎంకన్న, వెంకన్న (ఏదయినా ఒకటే) విగ్రహంలో మోకాళ్ల నుంచి కింది భాగంలో ఏదో తేడా కనపడుతుంది. అసలు కాళ్లు ఇంకొంచెం లోతులో ఉన్నాయని, కనిపించే వెండి పాదాలు, వేరుగా తగిలించినవని పెద్దలు చెప్పగా విన్నాను. అసలా విగ్రహం బాలాంబిక విగ్రహమనీ, నక్షంలో ఆ తేడా తెలుస్తుందని అన్నవారున్నారు. (చదువరీ మనము దారి తప్పక ముందే తిరిగి విషయములోనికి వెళ్లుదము!) అమ్మవారు, స్వామివారి పక్కన ఉన్నట్లు విగ్రహాలుంటే, వారిద్దరి ఆకారాలు, దామాషా పద్ధతిలోనే (ఎస్టిమేట్స్‌, ఉజ్జాయింపులకు) సరిగ్గా ఉంటాయి ఉదాహరణ సీతమ్మ, రామయ్యలు! అదే అమ్మవారు, స్వామివారి అంక భాగంలో ఉంటే, ఈ నిష్పత్తిలో కొంచెం తేడా కనపడుతుందని నా మెదడు(?)కు తోచింది. మాలోల నరసింహుల తొడ మీద ఆసీనులయిన అమ్మవారు మరీ చిన్నగుంటరు! కాదా!
రామప్ప గుడిలో నిలబడిన అమ్మాయిలు (శిల్పాలే!) ఏ క్షణంలోనయినా దిగి వచ్చి, ఓ చిరునవ్వు కూడా పడేస్తారేమోనని నేను ఎదురుచూస్తిని! నిజంగా అంత సహజంగా ఉంటాయి ఆ మూర్తులు! ఇంక మీరు, గతంలో చూచిన విగ్రహాలు ఏవి సహజంగ ఉన్నాయి, ఏవి లేవని ఆలోచిస్తారు. ఆలోగా, మరో కొన్ని మాటలున్నయి.
కూడలిలో, దారి పక్కన నిలబడి మనకు మార్గదర్శనం చేస్తున్న నాయకుల (చేసిన కూడా) విగ్రహాలు తెలిసినవే. అవన్నీ లైఫ్‌ సైజ్‌ కన్నా పెద్దవయినా సరే, సౌష్ఠవం అంటే అసలు కొలతల నిష్పత్తులు మారవు! గమనించాం? ఒకప్పుడు హైదరాబాద్‌లో స్టేడియం దగ్గర ఒక నాయకుని విగ్రహం ప్రతిష్ఠించారు. భారీగా అనావరణం, అనగా తెర తొలగించుట కూడా అయ్యింది. తరువాత, ఆ బొమ్మ ఆయన నిజమూర్తి వలె లేదన్నారు. విగ్రహాన్ని మార్చారు. కేవలం సహజంగా కనపడాలనే గదా?
ట్యాంకుబండ్‌ మీద నిలిచిన విగ్రహాలలో కొన్ని కేవలం ఊహామూర్తులు. కృష్ణదేవరాయలు పొట్టివాడని చరిత్ర చెపుతుంది. ఇక్కడ మాత్రం భారీ మనిషి. అందుకు మాడల్‌ సాక్షాత్తు ఎన్‌టీఆర్‌ అన్నగారేనట తెలుసా?
ఇంకా ఉందా? ఏమో చూద్దాం.
మా ఇంట్లో యింకో కుష్ణమూర్తి ఉన్నాడు. అంటే మొదలు ఒక కృష్ణమూర్తి ఉండనే ఉన్నాడని అర్థంగద. ఇక ఆయన వ్యత్యస్త పాదారవిందుడు. రెండో (ఈ మధ్యన టీవీలో ‘రొండో’ అని రాస్తున్నరు) ఆయన కాళ్లు పక్క పక్కననే ఉన్నాయి. ఈ రెండో ఆయన వెనక ఒక ఆవున్నది. లేక, లేగ, దూడనా? ఈ బొమ్మలు పొడవు వెడల్పులనే నిష్పత్తులు, అదే స్థాపత్య సూత్రాలు, మామూలు మాటల్లో సౌష్ఠవం, వాస్తవికత, సహజత్వం అసలు లేవని నాకనిపిస్తుంది. ఇంతకూ, శిల్పాలు, చిత్రాలలో మూర్తులు సహజంగా ఉండవలెనా? లేక అవి ప్రతీకలు మాత్రమే గనుక ఎట్లాగయినా ఉండవచ్చునా? ఈ అనుమానం నాకు చిన్నప్పటి నుంచీ ఉంది. రానురాను అది మరింత అనుమానమవుతున్నదే తప్ప, విడిపోయే వీలు కనపడటం లేదు. మీరేమంటారూ?

a page from Arudra's Koonalamma Padalu

Arudra was wonderful song writer.
That is only what many people know!

He was much more than that!

He wrote crime stories like "Palakla Vendi Glasu" and others.
His "Samagra Andhra Sahityam" volumes are nothing less than a Magnum Opus.
A university or an institute could not come up with such a research work on Telugu literature.

He was very good at Humor!
Koonalamma Padalu is one such master piece!

Here is a page from the book!

Great Bapu's cartoons make the words much more meaningful!

Click on the page to see it bigger!

Namagiripettai Krishnan - Makelara vicharamu - Ravichandrika

Shravanam of Nadaswaram!

Namagiripettai Krishnan

Makelara vicharamu - Ravichandrika ragam

Enjoy!!

Smt M L Vasanta Kumari three songs

 Shravanam of a great singer!

Smt M L Vasanta Kumari

Sadhinchene - Arabhi

Ganamurthe - Ganamurthi

Sridhara pahi - Jayantasree

Alathoor Brothers - EndukiPooja - Amritavarshini

Shravanam of a rare Kriti

Alathoor Brothers

Enduki Poojapahalamu

Amritavarshini

Enjoy some great singing!

K Arunachalam - Radio - Sivakameswari - Kalyani

Shravanam of Nadswaram music!

Karukuruchi Arunachalam

Sivakameswari - Kalyani

Enjoy!

K Arunachalam - Radio - Nenendu vedakudura - Karnataka Behag

Shravanam of another Nadaswaram Track!

Karukuruchi Arunachalam

Nenendu Vedakudura

Karnataka Behag

M Balamuralikrishna - Varalakshmi - Gaurimanohari

Shravanam for Shravana Shukravaram Vratam!

Dr M Balamuralikrishna

Varalakshmi Namostute - 
Gaurimanohari

Mysore Vasudevachar

Lyrics:

varalakSmi namOstutE varadE narahari sukhadE

aravinda lOcanE agha brnda mOcanE aruNAmbuja vara sadanE amarEndranuta caraNE

vAsudEva vinutArthE vAsavAdi vanditE bhUsurAdi sEvitE
bhAsuramaNi bhUSitE dAsajana kalpalatE dharahasitE suvrttE

Hyderabad brothers Seshachary & Raghavachary - Smarane onde - Malayamar...

Shravanam of Purandara Song!

Seshachary and Raghavachary (Hyderabad Brothers)

Smarane onde - Malayamarutam

Karukuruchi Arunachalam - Radio - Nagumomu - Abheri and Tiruppugazh in ...

Shravanam of Nadaswaram!

Karukuruchi Arunachalam

Nagumomu and a Tiruppugazh

M Balamuralikrishna - Kanugontini - Bilahari - Tyagayya

Shravanam of a detailed Bilahari

Dr M Balamuralikrishna

Kanugontini - Bilahari

Lyrics:

kanugoNTini shrI rAmuni nEDu 

ina kulamandu impu gAnu buTTi ilalOna sItA nAyakuni nEDu

bharata lakSmaNa shatrughnulu koluva pavamAna sutuDu pAdamula baTTa
dhIrulaina sugrIva pramukhulu vinuti sEyaga tyAgarAjanutuni nEDu

నిజమే... ముల్లా నస్రుద్దీన్ కథ

Mulla Nasruddin story in Telugu - Nijame!

R K Srikanthan - Korinavaramosagumayya - Ramapriya

Shravanam!

R K Srikanthan

Korinavaramosagu - Ramapriya

Kahlil Gibran in Telugu - Sphinx

ఖలిల్ జిబ్రాన్ కథ - స్ఫింక్స్ మాట

The Sphinx spoke only once, and the Sphinx said, "A grain of sand is a desert, and a desert is a grain of sand; and now let us all be silent again."
స్ఫింక్స్ ఒకేసారి మాటాడింది, స్ఫింక్స్ అన్నదిగదా, ఒక్క ఇసుకరేణువే ఎడారి, ఇక ఎడారి అంటే ఒక్క ఇసుకరేణువు మాత్రమే, ఇక ఇప్పుడు మనం మళ్లా మౌనంగా ఉందాం అని.
I heard the Sphinx, but I did not understand.
నేను స్ఫింక్స్ మాటలు విన్నాను, కానీ నాకు అర్థంకాలేదు.
Long did I lie in the dust of Egypt, silent and unaware of the seasons.
నేనెంతో కాలం ఈజిప్ట్ దుమ్ములో పడి ఉన్నాను, నిళ్ళబ్దంగా, కాలం గతి తెలియకుండా.
Then the sun gave me birth, and I rose and walked upon the banks of the Nile,
అప్పుడు సూర్యుడు నాకు బతుకునిచ్చాడు, ఇక నేను లేచి నైలు గట్లమీద నడిచాను,
Singing with the days and dreaming with the nights.
పగలు పాడుతూ, రాత్రులు కలలుగంటూ.
And now the sun threads upon me with a thousand feet that I may lie again in the dust of Egypt.
నేను మళ్లీ ఈజిప్టు దుమ్ములో పడి ఉండాలని, సూర్యుడు నన్ను చుట్టుకుంటాడు.
But behold a marvel and a riddle!
కానీ  వింతనూ చిక్కుప్రశ్ననూ చూడండి
The very sun that gathered me cannot scatter me.
నన్ను ఒకటి చేసిన సూర్యుడు నన్ను చెదరగొట్టలేడు.
Still erect am I, and sure of foot do I walk upon the banks of the Nile.
నేనింకా నిటారుగా నిలుచున్నాను, నైలు గట్లమీద నమ్మకంగా నడయాడుతున్నాను.

It may sound like a joke!

It has a lot of thought behind!

M S Gopalakrishnan & Narmada - Ramarama gunaseema - Simhendramadhyamam

Shravanam of a father and daughter!!

M S Gopalakrishnan and Narmada - Violin

Ramarama Gunaseema - Simhendramadhyamam

On Stephen Hawking - my talk in Telugu

 Listen to my talk on Stephen Hawking.

https://youtu.be/4OOSneGn998

It is in Telugu.

Sorry I made it not in English.

M S Balasubrahmanya Sharma - Todi

 Shravanam of a master singer!

M S Balasubrahmanya Sharma

Sarasijanabha Murare - Todi

N Vijayasiva - Jayatugokulavasa - Kiravani - Purandaradasa

 Shravanam with a difference!

Vijayasiva sings Purandara song

Jayatu Gokulavasa - Kiravani

Let Us enjoy some great Music!

Maa Ooru - Lokabhiramam -5 

My article that appeared in my book
and before that my column in 
Andhra Bhoomi daily, Sunday Magazine.

మా ఊరు

 

పేర్లు పెట్టడం అనేది ఒక గోకుడు. అది ఆ వస్తువును స్వంతం చేసుకోవాలన్న గోకుడు లాంటిదే  ` ఎడ్వర్డ్‌ ఆబి

ఎప్పుడో ఒకసారి, చెప్పడానికి ఏముంది అని ఓ కవిత రాశాను. ‘అందరితో కలిసి ఉంటున్నందుకు నేను ఉన్నాను’ అన్నాను.  కనుక ప్రత్యేకంగా చెప్పడానికి ఏం లేదని కూడా అన్నాను. కానీ మనసు మారినట్టుంది, చెప్పడానికి చాలానే ఉంది అని కూడా అన్నాను. చెప్పదలుచుకుంటే ఎంతయినా చెప్పవచ్చు. మూడు సంవత్సరాలనుంచి లోకాభిరామం పేరుతో చాలా సంగతులు చెపుతున్నాను. పెద్దలు, పిన్నలు, తెలిసిన వాళ్లు, తెలియనివాళ్లు చాలామంది బాగుందని కూడా అన్నారు. ఈ మధ్యన ఒకచోటికి వెళ్లవలసి వచ్చింది. అక్కడికి వచ్చిన చాలామందిలో నాకు పరిచయమున్న వాళ్లు నలుగురే. ఆ నలుగురితోనే నాలుగు మాటలు మాట్లాడి, మరో నలుగురితో పరిచయం చేసుకునే ప్రయత్నాలు చేసి చివరికి ఇంటిదారి పట్టే సందర్భంలో  కళకళలాడుతున్న ఒక అమ్మవారు దగ్గరగా వచ్చారు. బాగా పరిచయమున్నట్టే పలకరింపులు కూడా లేకుండా ‘మిమ్మల్ని ఒక ప్రశ్న అడగాలండీ’ అన్నారు. ‘ఉన్నట్టుండి లోకాభిరామం వ్యాసాల్లో తెలంగాణం భాష ఎందుకని వస్తుంది?’ అని ఆమెగారి అనుమానం. అప్పుడు నాకు మా ఊరు మళ్లీ గుర్తుకువచ్చింది. ఊరు గురించి, గతం గురించి, నా గురించి చెప్పినప్పుడంతా అలవాటుగా చిన్ననాటినుంచి, నేటివరకు ఇంట్లో మాట్లాడుకుంటున్న మాటల తీరు బయటికి వస్తుంది. అదే సంగతి ఆ అమ్మగారితో చెప్పాను. ఆవిడ నవ్వేసి వెళ్లిపోయారు. ఆలోగా నా వ్యాసాలను వారి వాళ్లందరూ క్రమం తప్పకుండా చదువుతారని, అవెంతో బాగుంటాయని కూడా అభిమానం ఉట్టిపడే పద్ధతిలో చెప్పి మరీ వెళ్లారు. నాకు ఆనందమయిందా? ఏమో? అయ్యే ఉంటుంది!
మా ఊరు పేరు ఏనుగొండ. ఇంగ్లీషులో మాత్రం ‘వై’తో మొదలుపెట్టి రాస్తారు. మరిదాన్ని యేనుగొండ అనాలి కదా! కానీ అలా పలకడం అంత సులభంగా ఉండదు. కనుక అందరూ ఏనుగొండ అని మాత్రమే అంటారు. నన్ను ఇప్పటికీ మా వాండ్లందరు ఏనుగొండ గోపి అని మాత్రమే పిలుస్తారు. ఈ దేశంలో చాలా ఊళ్లున్నాయి. రాంపూర్‌ అనే ఊళ్లు మనదేశంలో 84 ఉన్నాయట. ఇది తపాలాశాఖ వారు చెప్పిన సమాచారం. నేను మాత్రం బల్లగుద్ది, మరిదేన్నయినా గుద్ది నమ్మకంగా చెప్పగలను, ఏనుగొండ అనే ఊరు మరొకటి లేదు. మా ఊరు పక్కనే పాల్కొండ లేదా పాలకొండ అనే ఊరు కూడా ఉంది. చారిత్రక ఆధారాలు తెలియవు గానీ, ఆ పాలకొండ నిజానికి పాలకుండ అని, మా ఊరేమో వెన్నకుండ అని పెద్దవాళ్లు చెప్పారు. ఆ పేర్లు రానురాను పాలకొండ, ఏనుగొండగా మారాయి. లోకాయపల్లి సంస్థానం అని ఒకటి ఉండేదట. ఆ సంస్థానం దొరలకు ఈ ఊళ్లనుంచి పాలు, వెన్న అందేవట. ఇవన్నీ అట అన్న సంగతులేగానీ ఎంతవరకు నిజాలో నాకు తెలియదు. మా ఊరికి కొంతదూరంలో ఉన్న ఒకానొక గుట్టకు ఊరగుట్ట అని పేరు. దానిమీద ఒక విచిత్రమయిన రాయి ఉంటుంది. మామిడికాయ ఆకారంలో ఉండే ఆ రాయి, ఎప్పుడు దొర్లి పడుతుందా అన్నట్టు ఒక పెద్దరాతి మీద కొంతమాత్రమే కింద రాతికి తగిలి నిలబడి ఉంటుంది. పుట్టినప్పటినుంచి చూస్తున్నాను, అది పడను మాత్రం పడలేదు. హైదరా బాద్‌ చుట్టూ ఇటువంటి రాళ్లను పరిశీలించే ఒక బృందం ఉంది. వాళ్లు మా రాతిని, మామిడికాయ రాతిని చూచింది, లేనిది తెలియదు.
ఏనుగొండ అనే మా ఊరు మొదట్లో ఆ గుట్టకింద ఉండేదట. గుట్టకింద అంటే గుట్ట ఉన్నచోట కాదు. దాని పక్కన అని అర్థం. అక్కడినుంచి ఊరు రెండు అంచెలలో ప్రస్తుతం ఉన్నచోటికి వచ్చింది. ఇందుకు సాక్ష్యంగా గుట్ట ప్రాంతంలో, మధ్యలో ఉండే పొలాలలో తవ్వకాలు జరుగుతూ ఉంటే బూడిద, కాలినమన్ను, కుండముక్కలు లాంటివి దొరికాయి. ఒకానొక పొలంలో ఏకంగా గణేశుని విగ్రహం దొరికింది. ఆ విగ్రహానికి ఎక్కడో ఒక చిన్న లోపం ఉన్నట్టు నేను గమనించాను. అవి నేను బడిలో చదువుకుంటున్న రోజులు. ఫలానా వాళ్ల పొలంలో దేవుడు దొరికాడు అని ఊళ్లో కలకలం మొదలయింది. అందరమూ కలిసి వెళ్లాము. గణేశుని విగ్రహాన్ని తవ్వి బండికి ఎత్తించి ఊళ్లోకి తెచ్చాము. అది భారీగానే ఉంది. దానికి పూజలు, పురస్కారాలు కూడా జరిగినట్టు గుర్తు. ఇటువంటి సందర్భాలలో నాన్న నిశ్శబ్దంగా ఉండేవాడు. ఊళ్లో బ్రాహ్మణ కుటుంబాలు రెండే రెండు. అందులో మాది ఒకటి. విగ్రహం దొరికినప్పుడు దాన్ని చూడడానికి నాన్న తప్పకుండా వచ్చి ఉండాలి. ఆయన వచ్చినట్టు నాకు గుర్తులేదు. తరువాత ఆయన ఒక సిద్ధాంతం చెప్పాడు. విగ్రహంలో లోపం ఏర్పడితే దాన్ని భూస్థాపితం చేయడం పద్ధతి అట. అట్లా చేసిన విగ్రహం ఏదో ఒక రకంగా మళ్లీ అందరి దృష్టికి వచ్చింది అని ఆయన అన్నారు. నాకూ నిజమే అనిపించింది. ఇన్ని సంవత్సరాల తరువాత ఆలోచిస్తే, ఆ విగ్రహం ఏమయింది అన్న ప్రశ్న నా మెదడులో ఇవాళ పుట్టింది. దానికి పూజలు ఎందుకు కొనసాగలేదు అన్న ప్రశ్న కూడా మనసులో తొంగి చూచింది. నేను ఈ మధ్యన మా ఊరికి వెళ్లడానికి కారణం కనిపించడం లేదు. ఈసారి వెళ్లి గణపతిని వెతకాలి.
ఊళ్లో ఒక ఆంజనేయుని గుడి ఉన్నది. దాన్ని చిన్నప్పటినుంచి హనుమాండ్ల గుడి అనడం అలవాటు. నేను కనీసం హ అనే అక్షరం వాడాను. మా ఊరి వాండ్లకందరికీ అది అన్మాండ్ల గుడి మాత్రమే. నాకు తెలిసి అందులో నిత్యం ధూపం, దీపం నడిచేది కాదు. ఊళ్లో మాకున్న కొద్దిపాటి పొలం ఇనాం భూమి అని చెప్పారు. ఏం చేయడానికి ఆ ఇనాం ఇచ్చారో నా వరకు రాలేదు. ఆ గుడిలో దీపం పెట్టే బాధ్యత మాత్రం మాది కాదని, ఆ బాధ్యత ఎవరికీ లేదని అనుభవం వల్ల నాకు తెలిసింది. నేను చదువు పేర ఊరి వదిలి బయటకు వచ్చిన తరువాత ఆ గుడిని మరమ్మతు చేయించారు. నిత్యం పూజలు చేయగల కుటుంబాలు ఊళ్లో లేవు. ఈ మధ్యన మరెవరో పై ఊరి పెద్దమనిషి వచ్చి ఊళ్లో ఉంటున్నాడని, పౌరోహిత్యం సాగిస్తున్నాడని ఎవరో చెప్పగా విన్నాను. ఆయన ఏమయినా గుడిని పట్టించుకుంటున్నాడేమో తెలియదు.
కార్తీకమాసం వస్తే ఊళ్లో వాళ్లు రోజుకు ఒకరు చొప్పున కార్తీకపూజ అనే ఆకుపూజ చేయించే వారు. నాకే నమ్మకం కలగదుగానీ కొంతకాలం ఆ పూజలు చేసే బాధ్యత నా తలమీద పడింది. తెలిసిన కుటుంబాల వారు పొద్దున్నే సరంజామాతో వచ్చి ‘ఇవాళ కార్తీకం చెయ్యాలె! అన్మాండ్లకు చెండూరం పెట్టు, సాయంత్రం పూజ కూడ చేయించు’ అని అడిగేవారు. నాన్న ఎందుకో పౌరోహిత్యం చేయడు. కనుక నేను కాదనలేక పోయే వాడిని. సరంజామాలో సాహిత్యం ఉంటుంది. ఈ సాహిత్యానికి అక్షరాలకు సంబంధం లేదు. ఆ రోజున దేవుని నైవేద్యానికి, నా తిండికి సరిపడ బియ్యం, పప్పు, బెల్లం, కూరగాయలు లాంటివి కలిపితే దానిపేరు సాహిత్యం. సాహిత్యం అన్నమాటకు సరయిన అర్థమేమిటో ఇప్పటికయినా నేను వెతుక్కోవాలి. ఇక సింధూరం, నూనె కూడా ఉంటాయి. నూనె కలిపిన సింధూరాన్ని హనుమంతుని విగ్రహానికి పట్టించాలి. ఆ పని చేతులతోనే చేయాలి. చేతికి, గోళ్లలో పట్టిన రస సింధూరం నా శరీరానికి

 హాని కలిగిస్తుందని నాకు అప్పట్లో తెలియదు. తెలిసిన తరువాత ఎవరూ నన్ను కార్తీకం చేయించమని అడగలేదు. నేను అక్కడ ఉంటే గదా!
ఝలక్‌ : ఈ ముక్క రాస్తూ ఇక్కడ ఆపాను. చిత్రంగా అనుకోకుండా మరునాడు మహబూబ్‌నగర్‌ అనే పాలమూరుకు వెళ్లాను. అదేదో జక్కడు జాతరకు పొయ్యొచ్చినట్టు, పాతి ముట్టిచ్చుకోని (అంటే ఏమో ఎవరికన్న తెలుసునా పోవలసిన చోటికి పొయ్యి, వంటల పొయ్యి కాదు, వెళ్లి, చేరి లాంటిదన్నమాట, దాన్ని తాకి వెనిక్కి వస్తే అది పాతి ముట్టిచ్చుకోవుడు) తిరిగి వచ్చిన. నాకిప్పుడు ఏనుగొండలోకి పొయ్యే మనసు లేదు, సమయము అంతకన్నా లేదు. పోయే టప్పుడు తొందర, తిరిగి వచ్చేటప్పుడు అంతకన్నా తొందర. మొత్తానికి నాకొక చిత్రం అర్థమయింది. ఈ చిత్రము విచిత్రము గావచ్చును లేదా బొమ్మ గావచ్చును. పంచాయతి సమితిగా నాకు తెలిసిన మా ఊరు ఇప్పుడు, పట్నమయిన పాలమూరు అను మహబూబ్‌నగర్‌లోని ఒక వార్డు మాత్రమే అయింది.
ఊరి గుర్తింపు గంగలో పోయింది. అయినాసరే, మా ఊరి గురించి చెప్పుకోవలసిన సంగతులు నా మనసులో మాత్రం కావలసినన్ని ఉన్నయి.