Panuganti's sakshi

Panuganti Lakshmi Narasimharao was a great writer of yester years. His magnum opus Sakshi is said to be a series of talks on the lines of Tattler from English.
The comparison stops only at being a series of lectures. The contents of Sakshi articles or lectures are completely contemporary and very Indian and local for that matter.
The lucidity that is seen in the work whether it is a light hearted talk or a serious comment on social evils is spellbinding. It is no wonder people wonder whether these lectures were really delivered at one point of time. The felicity of writing such style is not possible for all!

The following is an extract from a piece on literary criticism.

నాయనా! శబ్దార్థములొకరి సొమ్మా? ప్రమాదములకు లోనుగానివారెవ్వరు? మీ తాతగారి బ్రహ్మజ్ఞాన సంపన్నులు. ఆయన యోగదృష్టిచే ఆ గ్రంధములు వ్రాసి యుందురని తోచుచున్నది. నీకసందర్భములని తోచిన వానిని సందర్భములనియే వారు ప్రయోగించియుందురు. ఒక కవి గ్రంధము వ్రాయుటకెంతయో శ్రమమొందియుండును. ఎంత బుద్ధియో యందున వినియోగ పరచియుండును. ఎన్నిసారులో దానిని గ్రిందినుండి మీదికి మీదినుండి క్రిందికి బరిశీలించి యుండును. తన శక్తియంతయు దానిపై ధారపోసి యుండును. అట్టి గ్రంధమును దెరిచి యాదృచ్ఛికముగ నీవేదో పత్రమును జూచి హెహే ఇందున దప్పులున్నవని నీవనుట బుద్ధిహీనతకాదా ఇంకొక పత్రము దెరచి అబ్బే ఇందున బాత్రౌచిత్యము భ్రష్టమైనదని తేలికగ నీవు మాటలాడుట పిచ్చికంటె భిన్నమా ఉన్మత్తుడా యుత్తమకవి గ్రంథములను విమర్శించుట కవి తన గ్రంథ రచనయందు బడిన కష్టములలో సహస్రాంశమైన నీవు పడకుండగనే గ్రంథములో దప్పులున్నవని పలుకుటకు నీవెవడవు ఆమూలాగ్రముగనైన గ్రంథమును జదవకుండ యధిక్షేపించుటకు నీకేమి యధికారమున్నది నీమాత్రపు ప్రయోజకుడు గ్రంథకర్త కాడనియే నీయభిప్రాయమా తప్పులని నీవనుకొన్నావే తప్పులని నీకా తెగనీలుగెందులకు తప్పలేవో యొప్పులేవో నీకు నిర్ధారణ పట్టికలను జాగ్రత్త పరచియుంటివా నీకుదెలిసిన వ్యాకరణము క్రిందికి రానివి తప్పులని నిశ్చయింపవలసినదేనా నాకు దెలియని శబ్దమపశబ్దమనియే నీనిశ్చితమా శబ్దజాలమంతయు నీవెరుగుదువు కాబోలునేమి నిఘంటువులో లేనంత మాత్రమున నపశబ్దమని నిరాకరింపవచ్చునా శబ్దస్వరూపముల లెక్కయేమి భావస్వరూపములనే బరిహసించుచున్నావే ఇక్కడనౌచిత్యము లేదనుచున్నావే ఇక్కడ స్వభావము చట్టుబండలైనదలి పలుకుచున్నావే ప్రపంచములోని బాహ్యాంతర ప్రకృతులు నీకు కరతలామతకములు కాబోలునేమి నీ ప్రకృతిని బట్టి యస్వభావమైనదానిపై నడ్డుగీత గీయవలసినదియే నీయాశయమా నీ ప్రకృతిని పరిశీలించుకొని తెలిసికొనలేనివాడవు మూఢా నీవొరుల ప్రకృతిని బరిశీలించి యది స్వభావమని యిది స్వభావమని పలుకుట నీ తరమా పప్పులో గరిటెలాగున నిత్యము నీ సంసారమునందు నీవు తిరుగుచున్నావు గదా నీ యింటిలో నొక ప్రకృతినైన తెలిసికొనగలిగితివా?

This is a passage from the great work Saakshi by Panuganti Lakshmi Narasimharao Pantulu. The name of the article is Grantha Parishkaramu. It means editing or improving a book for publication. A person comes to the narrator, Janghala sastry asking him to review a book written by his grandfather. Janghala Sastry talks about the futility of the attempt.

Through this piece, writer of the work comments about the attitude of the literary criticism and the critics.

It goes thus:
My son! Are the words and their meanings, property of a person? Who is beyond accidents? Your grandfather was highly knowledgeable man. It appears he has written these things with that knowledge. Whatever you now find irrelevant now might have appeared relevant to him at that time. A poet to come up with a work spends a lot of mind and time. He must have reviews it a number of times. Now, you look into it at random and come up with objections according to your own understanding. Do you think your vocabulary is better than the original writer?
He ultimately tells that reviewing books and trying to revise them is an exercise not worth.

Panuganti comments pithily through his writings in this book. Some of the comments may be hilarious. Most of them are thought provoking. There is no doubt about it!