Runanandalahari of Mullapudi

Happy Deepavali to all!!
Today I bring you selections from Mullapudi Venkata Ramana’s Runanandalahari.
I feel this is the best of humour in modern Telugu.
Can you believe Ramana Garu composing an impeccable poem in classical meter?
He has done it and done it so well that all the classical poets will wonder who is this?
This book under reference is about raising loans and not paying them back. He has adopted a classical style of narration wherein a story leads to another.
I have picked up one poem which is a parody to the famous poem of Potana in Bhagavatam.
The other two are stories in a language style that is not known to many these days.
There are tatacharla Kathalu and other such similar works. The language used in them is not very methodical and is funny in its own way. Read these stories. Unfortunately I cannot help those who cannot read Telugu. This proves that all the vernacular works cannot be translated. I am told that Kanyasulkam is translated. It must be as funny as the original because of the inadequacies in translation. Who can translate this kind of wonderfully native expression?
This sit eh poem! Potana salutes to the omnipotent and omnipresent god in a poem. Ramana Garu request loan from a person who is kind in this poem.

ఎవ్వనిచే జనించు ఋణ
మెవ్వనిచే భ్రమియించు లోకమం
దెవ్వని బుద్ధియే ఋణద
మెవ్వడు నవ్వుచు నప్పులిచ్చు దా
నివ్వగ జాలనంచనక
నివ్వగ జాలక, దిప్పనట్టి వా
డెవ్వడు --- ఆ ఋణాత్ము, ఋణదేశ్వరు
నేను ఋణంబు వేడెదన్

Long ago there was one Appadu. Because there cannot be two, there was one Appadu. He had a rich friend. Because of that he never had money. The friend out of obligation was giving a Varaha ( A coin) in loan. One day Appadu thought why not I ask him to give me a hundred Varahas. And he asked for them. The friend never had so much money and said the same. Since the obligation was also over he did not even give the usual one Varaha. That is the story. Sorry it is not said in as simple words that I could use. The expression is ancient and really interesting. Only those who can understand will enjoy it. Language and its use is as powerful as using ammunition!!

అప్పడి కథ

పూర్వము అప్పడని ఒక్కడుండెను. ఇద్దరు ఉన్ డుటకు వీలులేకనే వక్కడు వున్ డెను. వానికి డబ్బుగల స్నేహితుడూ గలడు. అందువల్ల డబ్బులేదు. అందు స్నేహితుడు అప్పడికి మొహమాటంచే ప్రతిదినమూ ఒక వరహా బదులు ఇచ్చుచుండెనూ. ఇట్లుండగా ఒక దినమున అప్పడు ఇట్లాలోచించెను. వీడు నాకు రోజురోజూ వడ్డీ వరహా ఇస్తూ వున్నాడుగదా, వక్కసారే వంద ఎందుకు అడగరాదూ, వీడు ఇవ్వరాదూ, ఇట్లా యోచించి అట్లా అప్పడు మిత్రుడుని ఒకరోజున వక్కసారిగా వంద వరహాలు అడిగేనూ. వాడు వెంటనే నా వద్ద అంత డబ్బు లేదుగదా ఏమి చేయుదునూ అని యోచించి ఓరీ అప్పడూ నా వద్ద లేదు అని చెప్పివేసెనూ. మొహమాటమూ పోయింది గావున మరునాడు ఒక వరహా కూడా యివ్వలేదూ.....అని కథ ముగించాడు చీమల సింహాద్రి ఆయాస పడుతూ.

A story no one asked.
It goes thus.
No one asked what is the story. So it was narrated by itself. Fearing that all will ask for loan, a person called Runatilakudu ( all names in this book are related to loan. Appadu is about appu the loan in Telugu.) hid it in a pit in his backyard. It was stolen. Appanna who was denied loan a week back came there and laughed and said, if you gave me a loan, the money would not have been lost I would have repaid it to you, and laughed and went away.
The whole story is narrated in one unbroken sentence. This is an ancient style again. Humour is about not making ugly expression and talking banalities. Humour is something wonderful!

అడగని కథ

ఏమా కథ అని యెవరూ అడగలేదు. అందుకని తనే చెప్పేసింది.
ఋణతిలకు డనే వాడు తన దగ్గర డబ్బుని అంతా అప్పు అడుగుతారని భయపడి పెరట్లో గోతిలో దాచుకోగా, దానిని దొంగలెత్తుకుపోగా, మర్నాడు వాడేడుస్తూ ఉండగా వాడిని క్రితం రోజే అప్పడిగి లేదనిపించుకున్న అప్పన్న వచ్చి పకపక నవ్వి ఓరి నువ్వు నాకు నిన్న అప్పు ఇచ్చి ఉండినట్లయితే దొంగతనం జరిగినా నీ డబ్బంతా నేను అచ్చుకునే వాడిని గదా అని పకపక నవ్వి వెళ్లిపోయెను, అని ఒక్క గుక్కలో కథ ముగించి అమ్మయ్య అయిపోయింది అందా కుర్ర చీమ.
Happy Deepavali again!!