Tuesday, June 24, 2025

Chattam Mundu - Story of Franz Kafka in Telugu

 Franz Kafka Story
చట్టం ముందు - ఫ్రాంత్స్ కాఫ్కా కథ


చట్టం ముందు

ఫ్రాంత్స్ కాఫ్కా కథ

అనువాదం కె బి గోపాలం

చట్టం అంటే, ఆ అధికార భవనం ముందు ఒక వాకిటికావలి మనిషి కూర్చుని ఉన్నాడు. అతని దగ్గరికి పల్లెప్రాంతాల నుంచి మరో మనిషి వచ్చాడు. లోనికి వెళ్ళనివ్వమని అడిగాడు. కానీ గేట్ కీపర్ మాత్రం ఆ సమయంలో లోపలికి ప్రవేశం కుదరదు అన్నాడు.

వచ్చిన మనిషి కాసేపు ఆలోచించాడు. తరువాత వస్తే లోనికి పోనిస్తారా అని అడిగాడు. బహుశా వీలవుతుందేమో అన్నాడు వాకిటి కావలి. ఇప్పుడు మాత్రం వీల్లేదు అన్నాడు.

  సమయంలో అధికార భవనం గేటు తీసే ఉంది. అది ఎప్పుడూ తీసే ఉంటుంది. కావలి మనిషి కాస్త పక్కకు వెళ్ళాడు. పల్లె మనిషి లోపల ఏముందో చూడడానికి అన్నట్టు వంగి తొంగి చూచాడు. గేట్ కీపర్ ఆ సంగతి గమనించి నేను వద్దంటున్నా సరే లోపలికి చూడాలని అంత ఆత్రంగా ఉందా? అయితే ఒకటి గమనించు. నేను చాలా అధికారం గలవాడిని. అయితే నేను చిన్న గేట్ కీపర్ ను మాత్రమే. లోపల గదికి గదికి ఒకరుగా వాకిటికావలి వారుంటారు. ఒకరికన్నా ఒకరికి ఎక్కువ అధికారం. అదంతా నాకు నిజానికి నచ్చదు అంటూ నవ్వుతూ అన్నాడు అతను.

ఇంతగా కష్టాలు వస్తాయని పల్లెటూరు మనిషి ముందు అనుకోలేదు. చట్టం అందరికీ అందుబాటులో ఉండాలి అని అతని ఆలోచన. కానీ ఇప్పుడు ఈ బొచ్చుకోటు వేసుకున్న గేట్ కీపర్ ను చూస్తూ, కోసుగా ఉన్న అతని పెద్ద ముక్కును, సన్నటి నల్లటి గడ్డాన్ని మరింతగా దగ్గరగా పరిశీలనగా చూస్తూ ఉంటే మాత్రం అక్కడ తను వేచి ఉండడమే మంచిదని లోనికి వెళ్లడానికి అనుమతి దొరికేదాకా అలా ఉండాలని అతను నిర్ణయించుకున్నాడు.

గేట్ కీపర్ అతనికి ఒక స్టూల్ ఇచ్చాడు. గేటు ముందు ఒక పక్కన కూర్చోవడానికి అనుమతి కూడా ఇచ్చాడు. పల్లె మనిషి అక్కడ దినాలు, సంవత్సరాలు కూర్చున్నాడు. లోపలికి పంపించమని చాలాసార్లు అడిగి చూచాడు. అట్లా అడిగి కావలి మనిషిని విసిగించాడు. తరచుగా గేట్ కీపర్ కాసేపు అతనిని ఏవో ప్రశ్నలు అడుగుతాడు. సొంత ప్రాంతం ఏదని, అలాగే మరెన్నో సంగతులు అడుగుతాడు. కానీ అవన్నీ పట్టింపు లేని ప్రశ్నలు. గొప్పవాళ్ళు అడిగే రకం. అయితే చివరికి మాత్రం అతను పల్లె మనిషిని లోపలికి పంపించడం కుదరదని మరోసారి చెపుతాడు. ప్రయాణం కోసమని పల్లెమనిషి తనవెంట ఎన్నెన్నో వస్తువులు తెచ్చుకున్నాడు. ఆ విలువైన వస్తువులు ఎంత విలువైనవయినా గేట్ కీపర్ ను మెప్పించడం కోసం ఒకటొకటిగా అతనికి ఇచ్చేశాడు. కావలి మనిషి వాటిని తీసుకుంటాడు. నీవు ఏమీ ప్రయత్నం చేయలేదని అనుకుంటావేమోనని మాత్రమే నేను ఇవన్నీ తీసుకుంటున్నాను అని చెపుతాడు.

ఎన్నో సంవత్సరాల పాటు పల్లె మనిషి వాకిటి కావలి మనిషిని తెరపి లేకుండా చూస్తూనే ఉన్నాడు. అతను మిగతా గేట్ కీపర్ లను మరిచిపోయాడు. చట్టం భవనంలోనికి వెళ్లడానికి తనకు ఉన్న అడ్డంకిగా ఇతడిని ఒక్కడినే గుర్తించాడు. దురదృష్టకరమైన ఆ పరిస్థితులను అతను శపించాడు. మొదటి సంవత్సరంలో ఆ శాపనార్థాలను పైకి వినిపించేటట్టు గట్టిగానే అనేవాడు. అతనేమో పెద్దవాడు అవుతున్నాడు. అయినా లోలోపల ఏదో గొణుక్కుంటూనే ఉంటాడు. అతనిలో పిల్లతనం కనబడుతుంది. సంవత్సరాలుగా గేట్ కీపర్ ను పరిశీలిస్తూనే ఉన్నాడు. అతని కోట్ కాలర్ లోని పురుగులను కూడా గమనించాడు. గేట్ కీపర్ కు నచ్చచెప్పమని ఆ పురుగులను కూడా అభ్యర్థించాడు.

చివరికి అతని కంటి చూపు మందగించింది. చుట్టు పరిసరాలు నిజంగానే చీకటిగా ఉన్నాయా అన్న సంగతి అతనికి తెలియడమే లేదు. కళ్ళు తనను మప్పగిస్తున్నాయేమో అని కూడా అర్థం కాలేదు. చట్టం భవనం గేటు లో నుంచి బయటకు వస్తున్న ఆగని వెలుగును అతను గుర్తించాడు. అతనింకా ఎంతో కాలం బతకడు. చావుకు ముందు అతను అంతకాలం తలలో తిరుగుతున్న తన అనుభవాలన్నింటిని కలిపి ఒక ప్రశ్న తయారు చేసుకున్నాడు. గేట్ కీపర్ ను ఆ ప్రశ్న ఇంకా అడగనేలేదు. శరీరం బిగుసుకుపోయింది. అతను పైకి లేవలేడు. కనుక సైగగా చేయి ఆడించాడు.

 పెద్ద మార్పు వచ్చింది. పరిస్థితులన్నీ మారిపోయాయి. పల్లె మనిషితో మాట్లాడాలంటే గేట్ కీపర్ ముందుకు వంగవలసి వచ్చింది. ఇంకా ఏం తెలుసుకోవాలి అని నీ బాధ?” అని అడిగాడతను. నీకు ఒక చోటికి సంతృప్తి లేదు, అన్నాడు. అందరికీ చట్టంతో అవసరం ఉంటుంది. అయితే ఇన్ని సంవత్సరాలలోనూ, ఒక్క నేను తప్ప, లోపలికి వెళ్తాను అంటూ ఎవరూ రాలేదేమిటి?” పల్లెమనిషి అడిగాడు. అతనికి చివరి క్షణాలు వచ్చేశాయని వాకిటికావలి మనిషికి అర్థమయింది. అతనికి చెవులు వినిపించవు గనుక గట్టిగా అరుస్తూ చెప్పాడు. ఇక్కడి నుంచి మరెవరూ లోపలికి వెళ్లడానికి వీల్లేదు. ఇది నీ ఒక్కడికోసమే తెరిచి ఉంచిన గేటు. ఇక నేను దీన్ని మూసేస్తాను,” అన్నాడతను.


D K Jayaraman - Dhanyudevvado - Malayamarutam

 Shravanam welcomes you again

D K Jayaraman sings Dhanyudevvado


M Chandrasekharan - Violin
Umayalpuram Sivaraman - Mridangam
Sastri Hall 1984


Dhanyudevvadoo daasharathee||


Anyamandu chittamuneeyakaa 
aanandaamrutha paanamu jeese||


Vara maddala taalaadi tambura veena vaadyamula jeesukonii||
Shruti shuddamuthoo sukhamugana varada venkateeshvaruni bhajinche||

Enjoy great music!

Please spread the word if you like my posts.

Monday, June 23, 2025

T V Shankaranarayanan - Venkataramana - Lathangi - Papanasam Sivan



TVS sings Venkataramana

Lyrics


vEnkaTaramaNA un tiru viLaiyADalai yAr arivAr

shanka cakra dhArI unai sharaN aDaindEn pizhai poruttaruL

alarmEl mangai maNALA ambuja nAbha dayALA
malar tAL marandirumAndEn mannittenai ANDaruL tirupati


Earlier I shared Chakkani rajamargamu and now one more song from the same concert here.

Enjoy some great Music!

Spread the word if you like my posts. Thank you!

Lokabhiramam 2 - Science Panduga


సైన్స్ పండుగ

సైన్సు అందించిన అందమయిన మత్తులో హాయిగా గడుస్తున్న దినం కాదిది. ఆ రోజు గడిచింది. ఇది మరుసటి రోజు. అవగాహనకు అందని అంశాలను, అనర్థాలకు దారితీస్తున్న అంశాలను, మరింత సులభంగా పరిశీలించడానికి, ఇప్పటివరకూ వచ్చిన సైన్సు, కొంత వెసులుబాటు మాత్రమేనని, అందరికీ అర్థమయింది, అంటాడు ఆల్డస్‌ హక్స్‌లే.
---
సైన్సుకు స్వంతంగా విలువలు ఉండవు. విలువలు మనుషులకు ఉంటాయి. సైంటిస్టులు మనుషులు. సైన్సును వాడుకునేవాళ్లు మనుషులు.
---
పుష్పా! ఈ సదస్సుల్లో నేను పాల్గొనడానికి పద్ధతేమిటి?’ యించుమించు ఈ అర్థం వచ్చే ప్రశ్న ఏదో అడిగాను. ‘అదేమిటి? నేను నిన్ను ఆహ్వానిస్తున్నాను’ అన్నాడు పుష్పా. అవును. పుష్ప అమ్మాయి కాదు. పుష్పమిత్ర భార్గవ అనే పి.ఎం. భార్గవ. జంటనగరాల్లోని సెంటర్‌ ఫర్‌ సెల్యులార్‌ అండ్‌ మాలిక్యులార్‌ బయాలజీ అనే గొప్ప సంస్థను ప్రారంభించిన డైరెక్టర్‌ ఆయన. ఆ సంస్థ అప్పటివరకూ ఆర్‌ ఆర్‌ లాబ్స్‌లోనే భాగంగా ఉండేది. స్వంత భవనాలు, మిగతా సౌకర్యాలు వచ్చిన తరువాత ప్రారంభోత్సవానికి ప్రపంచంలోని గొప్ప శాస్త్రవేత్తలను చాలామందిని పోగేసి రెండు వారాలపాటు సదస్సులు నిర్వహించారు. నేను అడిగింది,  ఆ సదస్సుల్లో పాల్గొనడం గురించే. నేను మాలిక్యులార్‌ బయాలజీ చదువుకున్నాను. పిఎచ్‌. డి కూడా చేశాను. కానీ సదస్సుల నాటికి కేవలం సైన్సు జర్నలిస్టును!  సైంటిస్టును కాదు. సదస్సుల వివరాలను, పాల్గొంటున్నవారి వివరాలను కలిపి ఒక పెద్ద పుస్తకం వేశారు. దేశవిదేశాలలోని వారెంతో మంది, పాల్గొన డానికి అప్లికేషన్స్‌ పంపారు. వారిలోంచి ఎంపికయినవారు రెండుమూడు వర్గాలలో, సెలెక్టెడ్‌ పార్టిసిపెంట్స్‌ ‘చాలా ముఖ్యమయిన వ్యక్తులు’ మాత్రం ఆహ్వానాలు అందుకుని వచ్చారు. పెద్ద సంస్థల డైరెక్టర్లు, ప్రభుత్వంలో సెక్రటరీలలాంటి వారితో సమానంగా, ఆ లిస్టులో నా పేరు ఉంది. అప్పట్లో దేశంలో ఉండిన రెండు సైన్సు పత్రికల ఎడిటర్లు కూడా వచ్చారు. ఆరుగురు నొబేల్‌ బహుమతి గ్రహీతలు వచ్చారు. డి.ఎన్‌.ఎ నిర్మాణం కనుగొన్న ఫ్రాన్సిస్‌ క్రిక్‌, టెస్ట్‌ట్యూబ్‌ బేబీలను ప్రారంభించిన ఎడ్వర్డ్స్‌ లాంటివారు అక్కడ ఉన్నారు. కానీ, సమావేశంలో మొదటి ఉపన్యాసం ఎఫ్రాయిమ్‌ కచాల్‌స్కీ అనే పరిశోధకుడు సమర్పించారు. దీన్ని ప్రోటొకాల్‌ అంటారు. అంటే మర్యాదలు పాటించడ మని అర్థం!
ఎఫ్రాయిమ్‌ కచాల్‌స్కీ అనే ఆ భారీ మనిషి, ఇజ్రాయిల్‌ దేశానికి అధ్యక్షుడు, మన భాషలో రాష్ట్రపతిగా పనిచేశాడు. ఆ దేశంలో గొప్ప సైంటిస్టులను, పండితులను ప్రెసిడెంట్‌ చేసే సంప్రదాయం ఉంది. ఒకప్పుడు ఐన్‌స్టయిన్‌ను అడిగారు. కానీ ఆయన ఒప్పుకోలేదు. బహుశా ఆ మార్గంలోనే మన దేశంలో అవ్వల్‌ ఫకీర్‌ జైనులాబుదీన్‌ అబ్దుల్‌ కలామ్‌ గారు అధ్యక్షులయ్యారు. కచాల్‌స్కీ పేరున్న జన్యుశాస్త్రవేత్త. మంచి ప్రసంగం చేసినట్టు గుర్తుంది. వివరాలు గుర్తుకు రావడం లేదు. మొత్తానికి ఆయన మృదుభాషి. స్నేహశీలి. అంతకుముందు నా పరిశోధనపత్రం ఒకటి, ఇజ్రాయల్‌లో జరిగిన కాన్ఫరెన్స్‌లో అంగీకరింపబడింది. కానీ, మనదేశానికి, ఆ దేశానికీ సంబంధాలు సరిగా ఉండనందుకు నేను వెళ్లలేక పోయాను. ఒక మధ్యాహ్నం కచాల్‌స్కీ గారితో చాలాసేపు కబుర్లు నడిచాయి. ఒక ఇంటర్‌వ్యూ రికార్డు చేశాను. అంతా ముగిసి బయటికి వచ్చిన తరువాత, ఆయన్ను అనుక్షణం, ఇంటలిజెన్స్‌వారు పహరా కాస్తున్నారన్న సంగతి అర్థమయింది. ఒకాయన వచ్చి, నా రికార్డర్‌ లాక్కున్నాడు. ఆయనతో ఏం మాట్లాడావని గట్టిగా అడిగాడు. ‘నేను సైన్సు మాట్లాడాను, కావాలంటే, ఆ క్యాసెట్‌ పట్టుకు పో’ అన్నాను. అతను ఊరుకున్నాడు. మిగతా పాత్రికేయులను ఆయన దరిదాపులకు రానీయలేదట! ఆ దేశం నుంచి మైకేల్‌ సేలా అని మరో గొప్ప ప్లాంట్‌ జెనెటిసిస్ట్‌ వచ్చాడు. ఆయనతో మాట్లాడితే ఎవరూ పట్టించుకోలేదు. 
జెనెటిక్స్‌ను ఎంతో ప్రేమగా చదువుకున్న నాకు ‘ఫ్రాన్సిస్‌ హ్యారీ క్రాంప్టన్‌ క్రిక్‌’ మరీ గొప్పవాడుగా కనిపించాడు. నాకు కొంతమందిపట్ల మరీ ఆరాధనా భావం ఉంటుంది. అవకాశం ఉన్నాసరే, వారికి మరీ దగ్గరగా పోవడానికి మనసు ఒప్పుకోదు. క్రిక్‌తో గుంపులో మాట్లాడడమేగాని, ఒంటరిగా కబుర్లు చెప్పే ప్రయత్నం చేయలేదు, అందుకనే.
కార్ల్‌టన్‌ గాజుసేక్‌ అని మరో నొబేల్‌ లారేట్‌ వచ్చారు. ఆయన విశృంఖల భావాలు గల మనిషిగా  పేరున్న వ్యక్తి. కొండజాతులవారు, జెనెటిక్స్‌లో వారి పద్ధతుల పాత్ర గురించి గొప్ప పరిశోధనలు చేసినా, ఎందుకో అందరూ ఆయనను చూచి జంకుతారనిపించింది. నేను మాత్రం ఆయనను టైమ్‌ కొరకు అడిగాను. ‘నీవేమీ రికార్డ్‌ చేయనంటే, ఎంతసేపయినా మాట్లాడవచ్చు’ అన్నారాయన. మేమిద్దరం గంటకన్నా ఎక్కువసేపు ఎన్నో సంగతులు మాట్లాడుకున్నాము. స్త్రీ పురుష సంబంధాల గురించి ఆయనకు, కొండ జాతులవారిలాగే, కొన్ని విచిత్రమయిన అభిప్రాయాలున్నాయని అర్థమయింది. అది తప్పు కాదేమో అనిపించేలాగ మాట్లాడారాయన. మేమంతసేపు మాట్లాడడం ఆశ్చర్యంగా కనిపించిందిలాగుంది, సిసిఎంబి వారి అఫీషియల్‌ ఫోటోగ్రాఫర్‌ మా ఫోటో తీసి మరునాడు ఉదయానికి నోటీస్‌ బోర్డులో పెట్టాడు. నేను కాపీ తీసుకున్నాను. నేను రాసిన మరో వ్యాసంతో పాటు అది ఒక దినపత్రికలో అచ్చయింది. ఆ పత్రిక వాళ్లు అరుదయిన ఆ ఫోటోను పడేశారు. కనుక అదిప్పుడు నా దగ్గరమాత్రం లేదు.
జర్మనీ నుంచి వచ్చిన మరో నొబేల్‌ బహుమతి గ్రహీత యువకుడు. అతను బంజారా హోటేల్‌ నుంచి సైకిల్‌ మీద, తార్నాకా రావడానికి ప్రయత్నించాడు. మన మ్యాపుల కారణంగా, ఊరంతా తిరిగి తిరిగి చివరకు రానే వచ్చాడు. అప్పట్లో అదొక సంచలన వార్త. సైంటిస్టులు, పరిశోధకులు కూడా మనుషులే అనడానికి మరెన్నో ఉదాహరణలను ఈ సదస్సు సందర్భంగా నేను చూడగలిగాను.
ఇంగ్లండ్‌ నుంచి ఎడ్విన్‌ డాస్‌ దంపతులు వచ్చారు. డాస్‌ గారిని ఎడ్డీ అని పిలుస్తున్నారందరూ.  ఆయన ‘అయామ్‌ ఎడ్డీ!’ అని పరిచయం చేసుకుంటున్నాడు. కరిగే ప్లాస్టిక్‌లను కనుగొని, వాటి గురించి మరింత కృషి చేస్తున్న గొప్ప పరిశోధకుడాయన. వింత ఏమిటంటే, ఆయనకు ఐంద్రజాలికుడు అంటే మెజిషియన్‌గా కూడా. ప్రపంచమంతటా మంచి పేరుంది. మ్యాజిక్‌ అంతా సైన్సే అనడానికి ఆయన నిలువెత్తు ఉదాహరణ. ఒకనాటి సాయంత్రం సతీమణి సాయంతో ఆయన చక్కని ప్రదర్శన చేశారు. అందరికీ ఆయనంటే ఉన్న గౌరవం నాలుగింతలయింది. ఈ సందర్భంగా సిసిఎంబి ఆస్థాన మెజీషియన్‌, మ్యుజీషియన్‌ మధుసూదన్‌ వామన్‌ పండిత్‌ గురించి చెప్పకపోతే అన్యాయమే అవుతుంది. పరిశోధకుడు పండిత్‌ మంచి మెజీషియన్‌. అంతకన్నా హార్మోనియం మీద హిందూస్తానీ సంగీతంలో మంచి దిట్ట. దేశంలోని ప్రసిద్ధ గాయకులందరితోపాటు సహకార వాద్యం వాయించాడు. పండిత్‌ ఆ తరువాత మంచి మిత్రుడయ్యాడు.
గొప్ప పరిశోధకులంతా వేరు దేశాల వారే, అనుకుంటున్న నాకు, పెట్రోలు తినే సూక్ష్మజీవులను కనుగొన్న ఆనంద చక్రబర్తి, ఎయిడ్స్‌ పరిశోధకుడు శార్‌ఙ్గరవన్‌ (ఈ పేరును అచ్చు వేయడం కుదరదేమో, శారంగరవన్‌ అనవచ్చు! తన పేరును సరిగా పలికిన అరుదయిన మనుషులలో నేనూ ఒకడినని ఆయనచేతే అనిపించుకున్నాను), మరో టాటా (నిజంగా ఒక టాటా పరిశోధకుడు ఉన్నాడు) కనిపించి, మిత్రులయి భుజాలు పొంగేలా చేశారు. ఈ సదస్సుల సందర్భంగా కళల గురించి ఒక సెషన్‌ జరిగింది. మన చిత్రకారులు పి.టి.రెడ్డి, ఎం.ఎఫ్‌. హుసేన్‌, కవి విక్రమ్‌ సేఠ్‌, ప్రసిద్ధ నిర్మాణ నిపుణుడు చార్ల్స్‌ కోరియా మరెందరో ఆ సెషన్‌లో పాల్గొన్నారు.
సమాపన కార్యక్రమంలో ప్రధాని రాజీవ్‌ గాంధీ పాల్గొన్నారు. కార్యక్రమం ముగిసిన తరువాత మేమంతా భోజనాలకు బయలుదేరాము. ‘ప్రధాని మనతో భోజనం చేయనున్నారు. ఆయన కొరకు వేచి ఉండాలి’ అని వార్త వచ్చింది. తాంక్స్‌ గివింగ్‌ డే, టర్కీ డిన్నర్‌లో రాజీవ్‌గాంధీగారితో మాట్లాడే అవకాశం కూడా దొరికింది. ఆకర్షణ గల అందగాడతను. ప్రధానమంత్రి ఉండగా, ఫ్రాన్సిస్‌ క్రిక్‌ జెనెటిక్స్‌ అంటే ఏమిటి? అని ఒక పాపులర్‌ ప్రసంగం అంతకు ముందు చేశారు. నొబేల్‌ బహుమతి గ్రహీత విషయాన్ని సులభంగా చెప్పిన తీరు అందరికీ నచ్చింది. సైన్స్‌ ఏజ్‌ మాసపత్రిక సంపాదకుడు సురిందర్‌ ఝా ఆ ప్రపంగ పాఠాన్ని పత్రికలో అచ్చు వేయాలనుకున్నాడు. రికార్డింగ్‌ కోసం భార్గవను అడిగాడు. సిసిఎంబి వారు అన్ని ప్రసంగాలను రికార్డు చేశారు. క్రిక్‌ ఉపన్యాసాన్ని వదిలేశారు. భార్గవ, అంటే పుష్ప నన్ను అడిగాడు. నేను రికార్డింగ్‌ ఇచ్చాను. ప్రసంగపాఠం అచ్చయింది.
సంగీతోత్సవాలు, నాటకోత్సవాలు జరుగుతుంటాయి. సిసిఎంబిలో జరిగింది సైన్స్‌పండుగ. అంత ఎత్తున కాకున్నా, అడపాదడపా సైన్స్‌ ఉత్సవాలు జరిగితే ప్రజలకు, సైన్స్‌కు మధ్యన ఉందనుకుంటున్న దూరం తగ్గుతుంది.

This article is from my column Lokabhiramam in Andhrabhoomi Daily Sunday magazine.
It also appeared in my book Lokabhiramam Part 1

Spread the word if you like my blog and the posts here

Sunday, June 22, 2025

Nedunuri Krishna Murthy - NPM - 140991

 Shravanam Goes on

Nedunuri Krishna Murthy - Vocal

National Programme of Music, 140991


This is recording of Sri Nedunuri's vocal as part of National Programme of Music on 14th September 1991 Nedunuri Krishna Murthy - Vocal Komanduri Krishnamachari - Violin Trichur Narendran - Mrudangam Item List Gajananyutam - Chakravakam Nannubrova - Abhogi Karpagambike - Bilahari Chalamelara - Marga Hindolam Emayya Rama - Kambhoji Ninne Nammitinayya - Simhendra Madhyamam Mukari (Only Ragam)

Friday, June 20, 2025

S Ramanathan - Sivakamasundari - Jaganmohini


Prof S Ramanathan

Sivakamasundari - Jagnamohini ragam






Shivakaama sundhari ||

bhavasaagara karai kaaNaamalpaaviyennai eeretri ||

viduvadhun baaramamma sonnen
medhinilana kaarum illai
natanam aadum kanakasabaanaayagan
manamagiRdhidum || (Shivakaama)

aadhi paraa parishankari |aanandhi jaganmohini |

vedhangalum unadhu mahimai |

viritthida pomo | paadhi pirayai aNiNdhidum |
paramakripa kadaakshi |
yennai sodhikka vendam baalakrishnan |
sodhari yennai aadhari || (Shivakaama)

Wednesday, June 18, 2025

S Rajam - Kalavathi in Kalavathi (Yagapriya) - A Capella


A Capella (Without Accompaniments)

It is Sri S Rajam singing and not S Ramanathan. Thanks to Sri Srinivasadasan for pointing out.
Sorry for the mistake and teh wrong picture with the video.

Shravanam Goes on!


Kalavati - Lyrics


kalAvatI kamalAsana yuvatI kalyANam kalayatu sarasvatI


balAtibalA mantrArNa rUpiNi bhAratI mAtrakA sharIriNi
malALi vidAriNI vAgvANI madhukara vENI vINApANi

sharat jyOsnA shubhrAkArA shashivadanA kAshmIra vihArA
varA shAradA parAnkusha dharA varadAbhaya pAsha pustaka karA
surArcita padAmbujA shObhanA sukha shyAmaladhara  suradanA
purAri guruguha hrdaya ranjanI murAri snuSa niranjanI


కలా(ళా)వతీ కమలాసన యువతీ - రాగం కలావతి - తాళం ఆది

కలావతీ కమలాసన యువతీ కల్యాణం కలయతు సరస్వతీII

బలాతిబలా మంత్రార్ణ రూపిణీ భారతీ మాతృకా శరీరిణీ

మలాళి విదారిణీ వాగ్వాణీ మధుకరవేణీ వీణాపాణీII

శరదజ్జ్యోత్స్నా శుభ్రాకారా శశివదనా కాశ్మీరవిహారా
వ(ప)రా శారదా పరాఙ్కుశధరా వరదాభయ పాశ పుస్తకకరా
సురార్చితపదాంబుజా శోభనా సుఖశ్యామలాధరా సురదనా
పురారి గురుగుహ హృదయరంజనీ మురారిస్నుషా నిరంజనీ


Tuesday, June 17, 2025

Oodavalasina Shankham - ఊదవలసిన శంఖం


ఊదవలసిన శంఖం


నేను చెప్పే మాటలు ఎవరికీ పట్టవని నాకు తెలుసు. అయినా చెపుతాను. ఈ మాటలు, నేను చెప్పకుంటే మరెవరూ చెప్పరూ, చెప్పలేరు.’ అంటాడొక చైనా తాత్వికుడు.
ఊదర సంగై ఊది వెచ్చాల్‌, విడియుంబోదు విడియాట్టుం’ అని ఒక తమిళ సామెత. ఊదే శంఖాన్ని ఊదేస్తే తెల్లవారేటప్పుడు తెల్లవారనీ, అని అర్థం.

కనీ, పెంచి, కనిపించిన దేవతలు అమ్మ, నాన్న! బతుకుకు, చదువుకు గురువు, తరువాత హితుడు, స్నేహితుడు నాన్న! (నేను, నాన్నగారు, స్నేహితులూ అనలేదని ఎవరూ బాధపడనవసరం లేదు! మా తీరే అంత!) ఈ పని ఈ రకంగా చేయండి, అని నాన్న ఏనాడూ చెప్పింది లేదు. అయినా అన్నింటికీ ఆయనే గురువు. నాన్న సైకిలు పెట్టే చోట, గోడలో ఒక చిన్న చెక్క తలుపు అల్మారా ఉండేది. నేను, తమ్ముడు పొద్దున్నే ముఖం కడుక్కుని వచ్చి అక్కడ నిలబడి, ‘ఎలుకా! మాకేమయినా యియ్యవా?’ అని అడగాలి. కళ్లు మూసుకుని అడగాలి. అల్మారాలో ఎలుక ఉంటుంది. అది మాకు బిస్కెట్లు, చాక్లెట్లూ ఇస్తుంది. ఇప్పటిలాగా చారెడు, బారెడు చాకొలేట్లు లేవపుడు. ప్యారీ, దక్కన్‌, రావల్‌గావ్‌ అంటూ రెండు వేపులా చెవులు మెలేసిన చాక్లెట్లవి. బుద్ధిగా పిడకబూడిదతో పళ్లు తోముకుని, ముఖం కడుక్కుని వచ్చి నిలబడడమంటే, ఎలుక కొరకేనా?
నాన్న ఆ ఊళ్లోనే, అంటే మా ఊళ్లోనే బడిలో టీచర్‌. ఆయన సిద్ధమయి, ధోవతి కట్టుకుని, తాంబూలం వేసుకుని, సైకిలు తీసుకుని ఠీవిగా బయలుదేరితే దారిలో ఎవరూ అడ్డువచ్చేవారు కారు. కానీ అదంతా చూచే ఓపిక ఎక్కడిది? ఉడుతలా పరిగెత్తి బడికి చేరుకునేవాణ్ని. పుస్తకాలు లేవు. కనీసం పలక లేదు. నాకసలు బడిలో ఎడ్మిషనే లేదు. ప్రార్థన అయింతర్వాత చెప్రాసీ (బంట్రోతు) శాంతయ్య, నన్ను ఇంట్లో దింపుతాడు. అతను భుజంమీద ఎత్తుకుని యింటికి తెస్తుంటే, నచ్చక, ఒకనాడు, అతని చెవి కొరికినట్టు జ్ఞాపకం! శాంతయ్య తలకు రుమాలు కట్టుకునేవాడు. మరి చెవి కొరకడం ఎట్లా కుదిరిందిఇప్పుడు అనుమానం వస్తోంది. పెద్దవాణ్ని అయింతర్వాత శాంతయ్య ఎప్పుడూ ఆ సంగతులు చెప్పి మురిసి పోతుండేవాడు.
నేనూ బడిలో చేరాను. అక్షరాలు దిద్దే అవసరం లేకుండా, ఏకంగా పుస్తకం పట్టుకున్నానట. ఒకనాడు అందరినీ నిలబెట్టి నాన్న డిక్టేషన్‌ చెబుతున్నాడు. నేను మెడ రిక్కించి ముందున్నవాడి పలకలోకి  తొంగి చూచాను. తలమీద ఠపీమని దెబ్బపడింది. తిరిగి చూస్తే, నాన్న! పలక కిందపడేసి ఏడుస్తూ ఇంటికి వెళ్లిపోయాను. పలకను నాన్న ఇంటికి తెచ్చాడు. ఆయన చెప్పిన మాట, అప్పటికే నేను రాసి ఉంచాను అన్న సంగతి ఆ పలక ప్రకటించింది! నాన్న గట్టిగా నవ్వాడు! నేనూ గర్వంగా నవ్వాను.
క్రమశిక్షణంటే నాన్న తరువాతే ఎవరయినా! ఆయన్ను చూచి గడియారం తత్తరపడేదేమో? చివరి వరకూ ఆయన అదే పద్ధతిగా బతికారు.
ఇంట్లో తాతయ్య పుస్తకాలు ఒక పెద్ద అల్మారా నిండా ఉండేవి. వాల్మీకం మొదలు ఆనంద రామాయణం దాకా, ఎన్ని రామాయణాలు ఉన్నా ఆశ్చర్యం లేదు. ఆరోగ్యం, వైద్యం, యాత్రాచరిత్రలుగారడీ విద్య మొదలయిన పుస్తకాలన్నీ తాతయ్య కొని చదివారంటే భుజాలు పొంగిపోతాయి.  ఆ పుస్తకాలను తరుచు దులిపి, నిర్వహించడం నా డ్యూటీ. ఆ పుస్తకాలు నావి, అని గర్వం!
నాన్న బాగా చదువుకున్న మనిషి. కానీ సర్టిఫికేట్లు లేని చదువది. ఏదో ఒక చిన్న ట్రెయినింగ్‌ పొంది ప్రైమరీ స్కూల్‌ పంతులుగా సెటిలయ్యారాయన. అందులోని ఆనందం గురించి తర్వాతెప్పుడో చెప్పాడాయన మాతో! ఆయన విపరీతంగా పుస్తకాలు చదివేవాడు. నాకు అక్షరాలతో పరిచయం ‘చందమామ’తో మొదలయింది. మూడవ తరగతిలో ఉన్నప్పుడు చందమామ ఈ చివరి నుంచి ఆ చివరి దాకా చదవడం అలవాటయిపోయింది. అందులో వచ్చే వ్యాపార ప్రకటనలు కూడా గుర్తున్నయి.  నాన్న తాను చదివిన నవల, పత్రిక ఏదయినా సరే తరువాత నా ఒళ్లో పడేయడం అలవాటయింది. కోడిగుడ్డు దీపం పెట్టుకుని, అయిపోయిందాకా అపరాధపరిశోధక నవల చదివి, ఆ దృశ్యాలు కళ్ల ముందు మెదులుతుంటే, భయంగా పడుకోవడం గుర్తుంది. ‘ఈ ప్రపంచంలో పనికిరాని పుస్తకమని ఏదీ లేదు’ అని నాన్న అనుకున్నాడనిపిస్తుంది. అంగట్లో పప్పు కట్టిచ్చిన కాయితం కూడా చదవందే పడేయకపోవడం, అపుడే అలవాటయింది.
సెలవులు వచ్చినయి అంటే, ఏ లైబ్రరీ నుంచో సంచెడు పుస్తకాలు యింటికి వస్తాయి. నిదానంగా చదివితే నాలుగునాళ్లు కాలం గడుస్తుంది. కానీ, అంత ఓపిక ఏది? పిచ్చెత్తినట్టు అన్నీ చదివేసి, మరో బ్యాచ్‌ కొరకు ఎదురుచూడడమే!
అది పరీక్షకు చదవవలసిన ‘సిలబస్‌’ పుస్తకం గాని, సరదాగా చదివే నవలగాని, చదువుకాని చదువుగా చదివే మరో పుస్తకంగాని, పుస్తకమంటే, నాన్నలాగే మిత్రుడు, ఆప్తుడు! కష్టపడి చదవడం, సరదాగా చదవడమన్న తేడా లేదు! అన్నీ యిష్టంగానే చదవడం అలవాటయింది. వరుసబెట్టి రెండు క్లాసిక్స్‌, రెండు నవలలు చదివి, అదే ఊపులో ‘సిలబస్‌’ కూడా చదివితే, అన్నీ ఒకేరకంగా, సినిమాలాగా గుర్తుకు వచ్చేవి.
మా ఊరి బడిలో అయిదవ తరగతి వరకూ ఉండేది. తరువాత, పక్కనున్న పాలమూరులో చదువు. చిత్రంగా నాన్నకు, తిరిగి మా బడికే బదిలీ అయింది. చివరి పీరియడ్‌ జరుగుతుండగా, (మామూలుగా, అది ఆటల పిరియడ్‌) నన్ను వెతికి, ‘ఇంటికి పరుగెత్తకు!’ అని ఒక మాట చెప్పి వెళతాడు నాన్న!  అంటే ఆనాడు సినిమా చూచే కార్యక్రమం ఉందని అర్థం! సినిమాలు చూడడమే కాదు, వాటిని గురించి చర్చించడం కూడా నాన్న దగ్గర నేర్చుకున్నాను. నమ్మండి, నమ్మకపొండి, జరదా పాన్‌ తినడం, నాన్న దగ్గర నేర్చుకున్నాను!
జీవితాన్ని హాయిగా ఎంజాయ్‌ చేయాలన్నది నాన్న ఫిలాసఫీ. పట్నంలోపడి, నన్ను నేను వెదుక్కుంటూ బతికేరోజుల్లో పండగకు యింటికి వెళతాను. సాపాట్లు (భోజనాలు) అయింతరువాత నాన్న పాన్‌ వేసుకుని, ఆ అందమయిన పెట్టెను నా ముందుకు తోస్తారు. అది అలవాటు. ఒకసారి, నేను  ‘మానేశాను. వద్దు’ అన్నాను. ‘నాన్నా! టీ, కాఫీ తాగవు. మరే అలవాట్లూ లేవు. ఉన్న ఈ ఒక్క సరదా (అదే  జరదా) మానేసి ఏం చేస్తావయ్యా?’ అన్నారాయన!
తినే తిండిని ఆనందంగా అనుభవించాలని, ఆదరాబాదరాగా తినకూడదని మాకు తెలియకుండానే అలవాటయింది. ఇంట్లో ఉన్నవాళ్లందరమూ కలిసి తినడం ఇవాళటికి మాకందరికీ అలవాటు. నాన్న బడిపంతులు! స్థితిపరులం కాదనే చెప్పాలి! కానీ తిండి సంగతిలో మాత్రం, ఎప్పుడూ లోటు లేదు. ముందుకు వచ్చింది ‘చారు’ మాత్రమే అయినా, ‘కొత్తిమెర చారు!’ అంటూ ఎక్సయిటయిపోయి, అన్నాన్ని మెత్తగా చేసి, కొంచెం చారుపోసి కలిపి, దాంతో గుండ్రంతో వలయం చేసి (దాన్ని బావి కట్టడం అనేవాళ్లం!)  అందులో మరింత చారు పోసుకుని, ఆవకాయో, మరో కూరో నంచుకుంటూ ఆనందంగా తినడం, నాన్నకే చేతనయింది. అందుకే మాకూ చేతనయింది. ప్రతిరోజూ, అందరి అభిప్రాయాలు అడిగి, కూర గాయలు తెచ్చేవారంటే, నాకిప్పుడు ఆశ్చర్యంగా ఉంది.
నాన్న వంటకు ఉపక్రమిస్తే, ఇక పండగే. ఒకసారి అమ్మ ఊళ్లో లేనప్పుడు, నూగులు, కొత్తిమీర, పచ్చిమిర్చిలతో నాన్న చేసిన పచ్చడి నాకు ఇవాళటికీ గుర్తుందంటే నమ్మండి. మాకంతా, ‘వంటొచ్చిన మగవాళ్లు!’ అని పేరుంది! ఎక్కువగా తినడం వేరు, ఇష్టంగా తినడం వేరు. ఇష్టం తెలిసి తినడం అంతకన్నా వేరు. బతుకు బడిలో నాన్న దగ్గర ఎన్నో నేర్చుకున్నాము. అందులో ‘తీపి’ తినడం కూడా ఒకటి. ‘పెద్ద సభ జరుగుతూ ఉంటుంది, తొక్కిడిగా జనం ఉంటారు. అపుడు ముఖ్య అతిథి వస్తారు. అంత తొక్కిడిలోనూ జనం జరిగి, తోవ యిస్తారు. ‘మధురం’ మరి ముఖ్య అతిథి అని కథ చెప్పి, నాన్న మా చేతి తీపి తినిపించేవాడు. ఇక్కడ, ఎక్కువ తినడం గురించి కాదు సంగతి. ఇష్టంగా తినడం గురించి. ఎండ కాలంలో రెండుపూటలా, మామిడిపండు లేనిదే, నాన్నకు భోజనం నడవదు. ఇంటి పండ్లు లేకుంటే అప్పటికప్పుడు కొని అయినా, మామిడిపండు రసం కలుపుకుని, నాలుగు ముద్దలయినా తినాలి! ఇది కూడా ఒకరకమయిన క్రమశిక్షణేనేమో?
యూనివర్సిటీ రోజుల్లోననుకుంటాను, ఎవరో నన్ను ‘నీకిష్టమయిన విషయాలు ఏమిటి?’ అని అడిగారు. ‘అమ్మాయిలు, స్వీట్లు, పుస్తకాలు, శాస్త్రీయ సంగీతం’ అన్నాను. ‘నాట్‌ నెససరిలీ ఇన్‌ దట్‌ ఆర్డర్‌’ అని కూడా అన్నాను. వరుస కానవసరం లేదని భావం. ‘జిహ్వోపస్థ పరిత్యాగీ’ అని మొదలుపెట్టి నాన్న ఒక శ్లోకం చెప్పారు. నా యిష్టాలలో మొదటి రెండింటిమీద ఆసక్తిలేనివాని బతుకు అని శ్లోకం భావం మాత్రం గుర్తుంది. నేను పెళ్లి చేసుకోను, దేశాన్ని ఉద్ధరిస్తాను అన్నప్పుడు ఈ సంగతి చెప్పినట్టు నా అనుమానం. సందర్భం సరిగా గుర్తురావడం లేదు.
నాన్న ఒక ట్రాన్సిస్టర్‌ రేడియో కొనితెచ్చాడు. నేను దాన్ని ‘సన్నవిల్ల లాగా’ (చంటిపాపలాగ) చంకనేసుకుని తిరుగుతనని అందరూ అనేవారు. రకరకాల కార్యక్రమాలు వింటూ కాలం గడపడం అలవాటయింది. సిలోన్‌, వివిధభారతి స్టేషన్లనుంచి వచ్చే హిందీ సినిమా పాటలు పిచ్చిగా వినడం అలవాటయింది. తెలుగు పాటలు వారానికి రెండు అరగంటలు, సాయంత్రం సిలోన్‌లో కొన్ని వినిపించేవి అంతే. మా ప్రాంతంలో శాస్త్రీయ సంగీతం వినడం నిజానికి ఎవరికీ అలవాటు లేదు. నాన్న మాత్రం గద్వాల సంస్థానంలో బాల్యంలో, ఆ తరువాత కూడా చదువుకున్నారు. అక్కడ నాటకం, సాహిత్యం, సంగీతంలాంటి రుచులన్నీ ఆయనకు తగిలాయి. అప్పుడప్పుడు పాతపద్ధతిలో ఆయన పాడుతుండేవారు కూడా! నన్నొకసారి పిలిచి ‘నాన్నా! ఊరికే అస్తమానం ఆ సినిమాపాటలు వింటున్నవు, అప్పుడో యిప్పుడో సంగీతం (శాస్త్రీయం) విని చూడగూడదా?’ అన్నారు. ఆయన మాత్రం ప్రయత్నంగా సంగీతం విన్నట్టు  నాకు గుర్తులేదు.
నాన్న ఈ మాటలన్నది నవంబర్‌, డిసెంబర్‌ రోజులనుకుంటాను. రేడియో సంగీత్‌ సమ్మేళన్‌ అని ప్రత్యేకంగా ఏర్పాటుచేసిన కచ్చేరీలు వచ్చేవి. మద్రాసు ‘సంగీతోత్సవం’ కచ్చేరీలను హైదరాబాద్‌ రేడియో వారు కూడా రిలే చేసేవారు (తమిళంలో అనౌన్స్‌ మెంట్లు వస్తాయని మానేశారట!) మొత్తానికి కారుకురుచ్చి  అరుణాచలం, టి.ఆర్‌.మహాలింగం, చెంబై వైద్యనాథ భాగవతార్‌ లాంటి మహామహుల సంగీతం విన్నాను.  ‘సంగీతమంటే, ఇదిగదా!’ అన్న భావం ఒకటి బలంగా నాటుకుపోయింది.
నాకు యిష్టమని చెప్పుకున్న విషయాలలో, మొదటి రెండింటి మీద, అంత ప్రేమ లేదు! నిజం! పుస్తకం, సంగీతం లేనిదే రోజు గడవదు, ఇది అంతకన్నా నిజం!
---
అత్త పత్తెమయితే, ఇల్లల్ల పత్తెమ’ని మాకొక మాట ఉన్నది. ఇక్కడ పత్తెమంటే పథ్యం. తిండిలో నిబంధన. నాకు యిష్టమయిన సంగతులు, అందరికీ యిష్టముండాలని ఎక్కడా లేదు. కానీ, బతుకంటే యిష్టంలేనివాళ్లు ఉండరు, ఉండగూడదని నా నమ్మకం. అమ్మ, నాన్న నాకు బతుకు నేర్పించినట్లే, బతుకు మీద ప్రేమ నేర్పించి, వారి దారినవాళ్లు వెళ్లిపోయారు. అమ్మ, నాన్న పెద్దవాళ్లయి, పోవడం సహజం! అయినా, వాళ్లు ఉన్నారనుకునే బతుకు తున్నాను. మనవాళ్లందరూ, అనుక్షణం మనకళ్ల ముందు  ఉన్నారు గనకనా!
మాత, పిత, గురుదేవులు, హితులు ` వీళ్లే దేవుళ్లనుకుంటే, ఎంత బాగుంటుంది?
అంతా కనిపించే దేవుళ్లు! కనిపిస్తారు, పలుకరిస్తారు, కనికరిస్తారు. 


Monday, June 16, 2025

A Spanish Story in Telugu

 Sekarana - A Story


Listen to the story
Also read it!

సేకరణ

 స్పానిష్‌ మూలం : కార్లా సువారెజ్‌
ఇంగ్లీష్‌ అనువాదం : మేరీ జీ బెర్గ్‌

 

అతను పేరున్న గాయకుడు. ఆవిడ సరదాకు పచ్చబొట్లు పొడుస్తుంది. అతని భార్య వ్యాపారం చేస్తుంది. ఆమెకు ఒక ప్రేమికుడున్నాడు.

వాళ్లు అనుకోకుండా కలుసుకున్నారు. ఆమె చిల్లర లేక అంగడి మనిషితో చికాకు పడుతున్నది. అతను గమనించి చిల్లర అందించాడు. ఆమె నవ్వింది. బియెర్‌ తాగుదాం రమ్మన్నది. ఇద్దరూ కలిసి కాసేపు నడిచారు.

నేను పాటలు అంతగా వినను అయినా నీవు తెలుసు. నీవు ఈ ప్రపంచంలో అందరికీ తెలుసు’

అవును మరి. అతను అందగాడు. హాయిగా నవ్వుతాడు. కళ్లతో ఆకర్షిస్తాడు. అందుకే అందరికీ తెలుసు. ఆమె ఎవరికీ తెలియదు. డబ్బులున్న మనిషి. రకరకాల వస్తువులు సేకరిస్తుంది. దొంగిలించిన వస్తువులు, గొప్పవాళ్లు వాడినవి, రకరకాల వస్తువులు సేకరిస్తుంది. అప్పుడప్పుడు సరదాగా పచ్చబొట్లు పొడుస్తుంది. అదీ తన యిష్టప్రకారమే.

నా ప్రేమికుడు అప్పుడప్పుడు వస్తాడు. కలిసి వైన్‌ తాగుతాం. పుస్తకాలు తెస్తాడు. అతను రచయిత’. తెలిసిన వ్యక్తి అయి ఉండవచ్చునని’ ఆమె అతని పేరు చెప్పలేదు.

ప్రేమికుల గురించి ఎవరికీ చెప్పగూడదు. నీలాగే అతనికీ పెళ్లయింది’

పేరున్న మనుషుల బతుకుల్లో రహస్యాలుండవు. అతని భార్య గురించి, అందరికీ తెలుసు. మామూలు మనుషులే మేలు అనుకున్నాడతను. బజారులో తిరుగుతుంటే ఎవరూ పట్టించుకోరు. అతనికీ ఆ భార్యకూ పొసగడం లేదు. ఆమె ఎప్పుడూ ప్రపంచం మీద తిరుగుతూ ఉంటుంది.

డబ్‌ డబ్‌ నా గుండె కొట్టుకుంటున్నది. పాపం! గాయకులు సరదాగా ఉంటారు అనుకున్నాను’.

అతను సరదా మనిషే. తను పాడుతున్న ప్రోగ్రాంకు రమ్మన్నాడు. ఆమెకు ఆ గోల నచ్చదు.

ఒక సంగతి చెప్పు. పగలా, రాత్రా, ఏదంటే యిష్టం?’

నేను పాడుతాను. రాత్రులే యిష్టం.

చలి కాలమా, ఎండకాలమా? ఏది యిష్టం?’

సంవత్సరమంతా సమ్మరే. చలికాలం బాగుంటుంది. పత్రికల వాళ్లులాగ ఈ ప్రశ్నలేమిటి?’

మరొక్కటి మాత్రం అడుగుతాను. పిల్లి, కుక్కల్లో ఏది యిష్టం?’

ఆమె నవ్వింది. పెదవి కొరుక్కుంది.

వాళ్లు అప్పుడప్పుడు కలుస్తున్నారు. పట్నానికి దూరంగా బీచ్‌లో. అతను వైన్‌ గ్లాస్‌లు తెచ్చేవాడు. సీసా మూతల మీద తేదీలు రాసేవాడు. కలిసి తాగేవారు. ముందు, తరువాత, మధ్యలో కూడా తాగేవారు. ఆమె చెవిలో అతను గుసగుసలు చెప్పుతాడు. ఆమె అతడిని ముద్దులతో ముంచెత్తుతుంది.

నెలనాళ్ల తరువాత ఆమె ప్రేమికుడు వచ్చాడు. వారంపాటు, ఆమె కనిపించ లేదు.

అతనంటే నిజంగా ప్రేమ ఉందా?’ అడిగాడు. ఆమె నవ్వింది. ‘నాతో ఉండవచ్చుగా’ అన్నాడు.

అబ్బ. ప్రేమగుండె. మీ ఆవిడవస్తే, నీవూ మాయమవుతావులే’

అతనేదో అనాలనుకున్నాడు. కానీ, అనలేదు. ఆమె కోసం ఒక పాట రాశాడు. వారం పాటు వేచి చూచాడు. ఫ్రెంచి ప్రేమికుడు, వ్యాపారం చేసే భార్య, పాట కచేరీలు, ప్రయాణాలు, టైం దొరికితేనే వాళ్లు కలుస్తున్నారు.

ఒకసారి అతను భార్యతో ఎక్కడికో బయలుదేరాడు. అక్కడ ఆమె ప్రేమకునితో కనిపించింది. ఇతని భార్య ఆ రచయితను గుర్తించింది. వాళ్లు ఎవరూ, ఎవరినీ పలకరించలేదు. పట్టించుకోలేదు. రచయిత మాత్రం ఈమె చూపుతో చికాకు పడ్డాడు.

ఆ విషయం గురించి వాళ్లు మాట్లాడలేదు. ఆమె అతని శరీరంలోని ప్రతి అణువునూ ముద్దాడింది. వాళ్లిద్దరూ స్పానిష్‌ పద్ధతిలో ఆనందంలో మునిగారు.

గుండె దడ! ఏమిటో చెప్పనా? నీవంటే నాకు ప్రేమ’ అన్నాడతను

ఆమె అతనికి ఒక కొవ్వొత్తి బహుమతిగా ఇచ్చింది. అది నత్త ఆకారంలో ఉంది.

ఒక రాత్రి ఆమె మరీ సంతోషంగా ఉంది. రచయిత ఒక పుస్తకాన్ని ఆమెకు అంకితం చేశాడు. అది బాగా అమ్ముడవుతున్నది. అందులో మొదటి పేజీలోనే ఆమె పేరు ఉంది. పుస్తకం ఆమె కొరకే.

నిన్ను సంతోష పెట్టాలనే. ఇక నేనొక ఆల్బమ్‌ నీకు అంకితం ఇస్తాను, కానీ, నీ గురించి మా ఆవిడ అడుగుతుంది. ప్రేమికుల గురించి ఎవరికీ చెప్పకూడదు కదా మరి’

ఆమె అందంగా నవ్వింది. పుస్తకాన్ని, తరువాత గాయకుడిని ముద్దుపెట్టుకున్నది. రచయిత ఈమె గురించి ఎన్నో చేస్తున్నాడు. కానీ ఈసారి అతను వచ్చినప్పుడు కొంచెం పరధ్యానంగా ఉంది.

అదేం లేదు, ఏదో ఆలోచిస్తున్నాను అంతే అన్నది’ ఆమె.

అతను పచ్చబొట్టు రంగులు తెచ్చాడు. ఆమె వాటికోసం అడిగింది మరి. ఆమె ప్రత్యేక సందర్భాలలో మాత్రమే పచ్చ పొడుస్తుంది. అది ఆమెకు ఎంతో నచ్చిన పని. అతను గనుక అడిగితే, అతనికీ పొడుస్తుంది. ఆమె ఒంటిమీద మాత్రం ఒక్క పచ్చబొట్టు కూడా లేదు. ఆమె చాలా బాగా పొడుస్తుంది మరి.

వారం తరువాత గాయకుని భార్య వచ్చింది. అతను రావడం కుదరడం లేదు. ఈసారి భార్య నెలకు పైగా ఇంటిపట్టునే ఉండిపోయింది. అతను మరి ఫోన్‌ చేయడానికి కూడా లేదు. ఒక్కసారి మాత్రమే కలవగలిగాడు. భార్యతో అసలు పొసగడం లేదు. ఒకరినొకరు తప్పులు పట్టడం, తప్పుడు జవాబులు ఇచ్చుకోవడమూనూ. ప్రేమపాటలు ఎక్కువగా రాస్తున్నావు అంటుంది. ఇంట్లో ఏవేవో వింత వస్తువులు చేరుతూ ఉండడం గమనిస్తుంది. ఏర్‌పోర్టులో అతను భార్యను కౌగలిగించుకున్నాడు. ముద్దు పెట్టుకున్నాడు. క్షణాల్లో ఆమె కనుమరుగయింది. అతను కారులో దూరి ఆమెను చేరబోయాడు.

కానీ, ఆమె ఇంట్లో లేదు. మరుసటి రోజు రెండు శరీరాలు పులకించాయి. భార్య వెళ్లిపోయిందన్న సంగతి తెలియదు, అన్నది. తనకు ఒక సినీ నిర్మాత కలిశాడని చెప్పింది.

అతను రచయిత గురించి అడిగాడు. ‘అతనిక రాడు. వాళ్లావిడకు వ్యవహారం తెలిసిపోయిందట. ఆమెను వదిలేసి వస్తాను, కలిసి పారిస్‌ వెళ్లిపోదాం అన్నాడు. కానీ, అది ఆమె ఇష్టం లేదన్నది.’

అతను సంతృప్తిగా నిట్టూర్చాడు. ఆమెను గట్టిగా ఎదకు అదుముకున్నాడు.

గుండె దడ! పాపం! ఇక మనం కలిసి ఉందాం.’

ఆమె నవ్వింది. అతని ముక్కును ముద్దాడింది. ఇద్దరూ కొంతకాలం ఇష్టమయిన పనులు చేస్తూ సుఖాలలో తేలిపోయారు. ఆమెకు సంతోషం. అతనికి ప్రేమ. మనసంతా!

అతను కచేరీ టూర్‌ కోసం వెళ్లవలసి వచ్చింది. అక్కడ భార్య కలిసింది. మరొక పెద్ద టూర్‌ను ఏర్పాటు చేస్తున్నట్టు చెప్పింది. భార్య మీద అతనికి ప్రేమ మిగలలేదు. ఇక ఆమె తన కోసం వైన్‌గ్లాస్‌తో పాటు వేచి ఉంటుంది. ఇద్దరూ ఆనందాలలో అలసిపోతారు.

అతను పూలగుత్తితో అక్కడకు చేరాడు. రమ్‌ కూడా తీసుకుపోయాడు. పార్టీ అన్నాడు. ఆమె అగరొత్తులు వెలిగించింది. దుస్తులు తొలగించింది. ‘నేను పిచ్చెత్తిపోతున్నాను. నా బతుకు మారిపోయింది. కొత్త ఆల్బమ్‌ మీద నీ పేరు ప్రపంచమంతా పాకుతుంది. గుండెదడ! పాపం! పిచ్చి గుండె!’ అన్నాడు. ‘ప్రేమ’ అన్నాడు.

ఆమె చేతులతో మెడను చుట్టింది. చెవులను ముద్దాడింది. అతని తాకిడికి ఆమె వణికిపోయింది. పెదవులు మరోసారి కలిశాయి.

భలేగా ఉంది’ వెనక్కు తగ్గుతూ అన్నది ఆమె. ‘ఈ సందర్భంగా నీకొక బహుమతి ఇస్తాను. అది మనల్ని కలకాలం కలిపి ఉంచుతుంది. నేను నీలో శాశ్వతంగా నిలిచిపోవాలి. పచ్చబొట్టు పొడుస్తాను!’

అతనిలో వింత భావాలు చెలరేగాయి. ఆనందంతో సరేనన్నాడు. మెడ వెనుక బొమ్మ గీసింది. చిన్న బొమ్మ. కానీ చాలా బాగుంది. అతను అంతసేపూ మెడవంచి ఉండి, అలిసిపోయాడు. కొంతసేపటికి నిద్రలోకి జారుకున్నాడు.

ఫారెన్‌ టూర్‌ మొదలయ్యే సమయానికి భార్య వచ్చింది.

నీ జీవితం ఈ రికార్డింగ్‌తో మారిపోతుంది. గట్టిగా చెప్పగలను’ అన్నది భార్య. ‘మారుతుందా?’ అతను అడిగాడు.

గుండెదడ! పాపం! నీవు నాతో వస్తే ఎంత బాగుంటుంది? కలిసి తిరుగుతాం. పెళ్లాం సంగతి పట్టించుకోనవసరం లేదు. నేను నిన్నే ప్రేమిస్తున్నాను’ అన్నాడు. ఆమె సన్నగా నవ్వింది.

అయిపోయింది. నేను నిన్ను ప్రేమించడం లేదు’ అది జవాబు.

అతను కళ్లు మూసుకుని తెరిచాడు. ఏదో అన్నాడు. ఆమె అడ్డుగా మాట్లాడింది. తనకిప్పుడు ఇంకొక ప్రేమికుడు ఉన్నాడు, అన్నది. అతనెవరో చెప్పగూడదు కదా! సినీ నిర్మాత.

ప్రపంచ టూర్‌ ఏర్పాటు చేసిన భార్యను మధ్యలో వదలడం మంచిది కాదు, అని కూడా అన్నది. అతను నమ్మలేకపోయాడు. గడ్డం తడుముకున్నాడు.

మరి మన సంగతి....? ఇంతకాలం.. చేసినవన్నీ...?’

ఆమె అతని ముఖం తడిమింది. లేచి నిలబడింది. ఇక దగ్గరకు రావడం అనవసరం, అన్నది. బయటకు వెళుతున్నాను, నిర్మాత వస్తాడు, అన్నది. అతను లేచి నిలుచున్నాడు. ఏదో చెప్పాలి అనుకున్నాడు. మాటలు పెగలలేదు.

గుండెదడ! పాపం! పిచ్చిగుండె! ఎన్నడయినా నేను నిన్ను ప్రేమిస్తున్నాను అని అన్నానా?’ అంటూ ఆమె అతని బుగ్గను ముద్దాడింది. ఆ బుగ్గలమీద చెమట పట్టి ఉంది. ఆమె వెనక్కు కదిలింది. ‘ఒకటి తెలుసా? నేను జనాలను పోగేసుకుంటాను. వస్తువులు సేకరించినట్టే నాకు అదొక ఆనందం. అది నాకు చక్కని కాలక్షేపం. నీవు ప్రపంచం తిరుగుతావు కదా. నా గుర్తులు నీకు తప్పక ఎదురవుతాయి. చాలా మంది మెడల మీద ఆ చిన్న పచ్చబొట్టు డిజైన్‌ ఉంటుంది. అందరూ గొప్ప పేరున్న మనుషులే..... ’

అతను పేరున్న గాయకుడు. ప్రపంచమంతటా కచేరీలు విజయవంతంగా జరిగాయి. ఆమె మనుషులను సేకరించి మెడల మీద పచ్చబొట్లు పొడుస్తుంది. గాయకుడు భార్యకు విడాకులు ఇచ్చాడు. ఆమెకు మాత్రం ఇప్పుడు మరొక ప్రేమికుడు ఉన్నాడు.

(‘క్యూబా ఆన్‌ ద ఎడ్జ్‌ ` షార్ట్‌ స్టోరీస్‌ ఫ్రం ద ఐలాండ్‌ అనే 2007లో ప్రచురింపబడిన సంకలనం నుంచి)

No intention of infringing copyrights. Shared just for fun!

Sunday, June 15, 2025

Mysore V Doraiswamy Iyengar - Veena - Mohanam

 Shravanam goes on!

Listen to 

Mysore V Doraiswamy Iyengar - Veena

playing

Bhavanuta - Mohanam


Sri Iyengar was such a great person that he never made any noise about his capabilities.

Can you believe he was also made to take up Music Direction for films?
There was one Mr Krishna Murthy, a colleague musician at All India Rado, who promoted Sri Iyengar.
I really feel he did not get the kind of recogniotion he deserved.


Enjoy his music happily!


Thursday, June 12, 2025

Sri T V Shankaranarayanan - Chakkanirajamargamu

 Shravanam again!

T V Shankaranarayanan - Chakkanirajamargamu - Kharaharapriya


This track is from a Radio concert performed by him on July 23rd 1993.

I digitised the concert. I have three more tarcks from the same.

May I humbly tell here that we were friends.

Whenever TVS Sir comes to Hyderabad, would inform me and we meet and chat about music a lot.

He came once to perform in the Vinjamuri Varadaraja Iyengar memorial series.

During the day we talked and I must have said, I like Kanada very much.

In the concert he sang a composition of Sri Iyengar, as was requested.

Then he started Kanada ragam and looked at me sitting in the wings and smiled.

Even today I feel elated to think of the moment.

Later once he performed in Music Academy one night and after the concert I went onto the stage to meet and greet him and the team.

He was visibly happy to see me there and called Sri Srimushnam and the others who were there and said, "Look! This man comes all the way from Hyderabad to listen to us!"

He was great singer and equally graet human being.


Tuesday, June 10, 2025

సూఫీ కథలు : కలలు - రొట్టె ముక్క


కలలు - రొట్టె ముక్క

ముగ్గురు ప్రయాణికులు చాలాకాలంగా, చాలాదూరం కలిసి వెళుతున్నారు. కనుక స్నేహితులయ్యారు. కష్టసుఖాలను పంచుకున్నారు.

కొన్నాళ్లు అట్లా గడిచిన తర్వాత వాళ్లకు తమదగ్గర ఒక రొట్టెముక్క, గుక్కెడు నీళ్లు మాత్రమే మిగిలాయని అర్థమయింది. అవి ఎవరికి చెందాలనే విషయంలో కీచులాటలు కూడా మొదలయినయి. ఉన్నదాన్ని పంచుకు తినాలనుకున్నారు. ఉండేది తక్కువ కనుక పంపకం కుదరలేదు.

చీకటి పడసాగింది. పడుకోవడం మంచిది, అన్నాడొకతను. నిద్రలో ఎవరికి గొప్ప కలవస్తే వారు జరగవలసిందేమిటో నిర్ణయించాలని కూడా సలహాయిచ్చాడతను.

మరుసటి ఉదయం పొద్దు పొడుస్తుంటే ముగ్గురూ నిద్ర లేచారు.

నాకల చెప్పనా?’ అంటూ మొదటి మనిషి మొదలు పెట్టాడు  ‘నేను వర్ణించనలవిగాని ప్రదేశాలకు కొనిపోబడ్డాను. అక్కడంతా అందమే. ప్రశాంతతే. అక్కడొక జ్ఞాని కనిపించాడు. ‘నీ గతము, భవిష్యత్తు గొప్పవి. అందరూ మెచ్చుకోదగ్గవి. తిండి నీకే చెందాలి’ అని చెప్పాడా జ్ఞాని.

అతని మాటలు ముగియక ముందే రెండవ మనిషి అందుకున్నాడు ‘కదూ! అసలు నాకు నా గతం, భవిష్యత్తు అన్నీ కలలో కనిపించాయి. నేను భవిష్యత్తులో ఒక సర్వజ్ఞుడిని దర్శించాను. అతనన్నాడు గదా! నీ మిత్రులకన్నాముందు ఆతిండి నీకే అందాలి. నీవు తెలివి, ఓపిక గలిగినవాడివి. నీవు నాయకుడవు కావాలి గనుక, నీకు మంచి పోషణ అందాలి’ అని చెప్పుకు వచ్చాడతను.

మూడవ ప్రయాణికుడు నెమ్మదిగా చెప్పసాగాడు. ‘నాకు కలలో ఏమీ కనబడలేదు. ఏమీ వినబడలేదు. ఏమీ అనలేదు కూడా. నాకు నిద్ర తేలిపోయి మెలుకువ వచ్చింది. రొట్టె, నీళ్లు వెదికాను. అక్కడిక్కడే తిన్నాను కూడా. అదీ అసలు సంగతి’ అన్నాడతను.

 


షత్తారీ సమాధి

ఈ కథను షా మహమ్మద్‌ షత్తారీ చెప్పాడంటారు. ఆయన 1563లో గతించాడు. హుమాయాన్‌ చేత గౌరవం పొందిన వాడతను. షత్తారీ, మతానికి వ్యతిరేకమయిన మాటలు చెపుతున్నాడని, మరణశిక్ష వేయాలన్నారు. కానీ ప్రత్యేక పరిస్థితులలో చెప్పిన మాటలను మామూలు పండితపద్ధతిలో విమర్శించడానికి లేదని, ఆయనను వదిలేశారు. ఆయన సమాధి గ్వాలియర్‌లో ఉంది.


Happy Reading!!